Sa mabilis na takbo ng impormasyon sa kasalukuyang panahon, kung saan ang isang pindot lamang ay sapat na upang kumalat ang balita sa buong mundo, madalas nating nakakalimutan ang kahalagahan ng pagiging mapanuri. Isang nakakagulat na balita ang kamakailan lamang ay yumanig sa social media at iba’t ibang online platform, na nagdulot ng malalim na pagkabahala at galit sa marami. Ang sentro ng kontrobersiyang ito ay ang anak ng kilalang aktres na si Sunshine Cruz, na umano’y ginahasa ng negosyanteng si Atong Ang. Ang naturang isyu ay hindi lamang umakit ng pansin ng publiko kundi nagbukas din ng pinto sa isang malawakang diskusyon tungkol sa responsableng pagbabahagi ng impormasyon at ang epekto ng ‘fake news’.

Nagsimula ang lahat nang may kumalat na mga post at alegasyon sa social media. Bagaman hindi malinaw kung saan talaga nagmula ang impormasyon, mabilis itong kumalat na parang apoy sa tuyong damo. Ang mga posts ay nagdedetalye ng isang umano’y insidente ng pang-aabuso na kinasasangkutan ng isa sa mga anak ni Sunshine Cruz at ni Atong Ang. Dahil sa bigat ng akusasyon, hindi nakapagtataka na maraming netizens ang agad na nagpahayag ng kanilang pagkabahala, pagkadismaya, at higit sa lahat, galit. Ang tawag para sa hustisya ay naging malakas, kasabay ng agarang paghuhusga kay Atong Ang mula sa ilang bahagi ng online community.

Gayunpaman, sa gitna ng matinding emosyon at agarang reaksyon, mayroon ding mga boses na nanawagan para sa pagiging mapanuri. May mga netizens na nanatiling kalmado at nagpasyang hintayin muna ang opisyal na kumpirmasyon bago magbigay ng anumang konklusyon. Ang panawagang ito para sa pag-iingat ay isang paalala sa atin na sa mundo ng social media, kung saan ang impormasyon ay maaaring mabilis na baluktot o ganap na imbento, ang pagiging maingat ay mahalaga.

Sa kasalukuyan, nananatiling tahimik ang mga pangunahing personalidad na nasasangkot. Walang opisyal na pahayag mula kay Sunshine Cruz o sa kanyang mga anak. Ang kanilang katahimikan ay nagdaragdag sa misteryo at nagbubunsod ng mas maraming espekulasyon mula sa publiko. Marami ang nagtatanong: totoo ba ang balita o isa lamang itong malisyosong ulat na sadyang inilabas upang sirain ang pangalan ng mga nasasangkot? Si Atong Ang, na hindi rin bago sa mga kontrobersiya, ay nanatili ring tikom ang bibig, lalo pang nagpapalalim sa katanungan ng marami.

Ang ganitong uri ng sitwasyon ay isang malinaw na ehemplo ng kapangyarihan at panganib ng social media. Sa isang iglap, ang isang hindi kumpirmadong post mula sa isang di-kilalang source ay maaaring umabot sa milyun-milyong tao, magdulot ng kalituhan, galit, at maging panic. Ito ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang maging responsable sa pagtanggap at pagbabahagi ng impormasyon. Mahalaga na laging tiyakin na ang impormasyong ating nakukuha ay nagmumula sa mga mapagkakatiwalaang sources, tulad ng mga lehitimong news websites o opisyal na pahayag mula sa mga direktang sangkot. Ang hindi paggawa nito ay maaaring magdulot ng matinding stress at emosyonal na pinsala sa mga taong nadadamay, at maaaring humantong pa sa mga legal na problema para sa mga nagpapakalat ng maling impormasyon, lalo na kung mapatunayang ito ay paninirang-puri.

Sa gitna ng kontrobersyang ito, napakahalaga na huwag agad maniwala sa mga hindi kumpirmadong balita. Una, kailangan nating i-verify ang impormasyon. Sa panahon ngayon, ang kakayahang suriin ang pinagmulan at katumpakan ng isang balita ay isang kasanayan na dapat nating lahat na taglayin. Huwag basta-basta magpapaniwala sa mga social media posts na walang malinaw at mapagkakatiwalaang pinagmulan. Ang paghahanap ng mga karagdagang balita mula sa iba pang mapagkakatiwalaang news outlets ay isang magandang paraan upang kumpirmahin ang isang ulat.

Pangalawa, mahalaga na hintayin ang opisyal na pahayag mula sa mga kinauukulan. Kung totoo ngang may kaso ng pang-aabuso, tiyak na maglalabas ng pahayag ang kampo ni Sunshine Cruz, ni Atong Ang, o maging ang mga awtoridad na kinauukulan. Ang mga opisyal na pahayag na ito ang tanging batayan na dapat nating pagkatiwalaan, dahil ito ay nagmumula sa mga direktang may alam at may kakayahang magbigay ng tumpak na impormasyon. Ang pagmamadali sa pagbuo ng konklusyon nang walang sapat na ebidensya ay maaaring magdulot ng mas malaking pinsala at hindi pagkakaunawaan.

Pangatlo, iwasan ang pagpapakalat ng hindi kumpirmadong balita. Bawat ‘share’ o ‘repost’ ng isang hindi verified na impormasyon ay maaaring magdulot ng seryosong epekto. Maaari nitong sirain ang reputasyon ng mga taong sangkot at magdulot ng hindi kinakailangang panic o takot sa publiko. Ang online world ay isang komunidad, at bilang miyembro nito, may responsibilidad tayo na panatilihing ligtas at tumpak ang daloy ng impormasyon. Hindi sapat ang simpleng pag-iisip na “baka totoo naman” upang ibahagi ang isang balita na hindi pa kumpirmado.

Panghuli, maging responsable sa paggamit ng social media. Sa halip na magpakalat ng tsismis, gamitin ito upang ipalaganap ang tamang impormasyon at hikayatin ang iba na maging mapanuri. Ang social media ay isang makapangyarihang kasangkapan na maaaring gamitin para sa kabutihan o kasamaan. Nasa atin kung paano natin ito gagamitin. Maaari nating gamitin ito upang itaguyod ang katotohanan, magbigay ng suporta sa mga nangangailangan, at magpalaganap ng positibong mensahe.

Sa ngayon, habang hindi pa malinaw ang buong katotohanan at walang sapat na ebidensya o opisyal na kumpirmasyon na nagpapatunay sa alegasyon laban kay Atong Ang, mahalagang manatili tayong kalmado. Iwasan ang paggawa ng mga desisyon o pagbabahagi ng impormasyon batay lamang sa emosyon o sa mga sabi-sabi. Ang ganitong mga isyu ay sensitibo at maaaring magkaroon ng matinding epekto sa buhay ng mga taong nasasangkot, pati na rin sa kanilang mga pamilya at sa kanilang reputasyon.

Patuloy nating susubaybayan ang usaping ito at magbibigay ng update sakaling may lumabas na opisyal na pahayag mula sa mga kinauukulan. Sa panahong ito ng kalituhan, ang pagiging mapanuri at responsable ay hindi lamang isang pagpipilian kundi isang pangangailangan upang mapanatili ang integridad ng impormasyon at maprotektahan ang ating sarili at ang iba mula sa mga pekeng balita.

Full video: