SA SENADO, LUMABAS ANG KATOTOHANAN: Ang Walang Hanggang Laban ni Niño Muhlach Para sa Hustisya ng Anak na si Sandro

Ang isang ama ay magagawa ang lahat para sa kanyang anak. Ngunit gaano kasakit para sa isang ama na makita ang kanyang anak na gumuho sa trauma, nanginginig ang mga kamay at halos hindi makahawak ng telepono habang isinasalaysay ang isang pangyayaring mas gugustuhin niyang hindi na sana nangyari? Ito ang nakakawasak na kuwentong isiniwalat ni G. Niño Muhlach, beteranong aktor at haligi ng pamilya Muhlach, sa harap ng publiko at ng komite ng Senado, isang kaganapang naglantad sa madilim at masalimuot na katotohanan ng industriya ng showbiz na hindi laging nakikita sa liwanag ng kamera.

Hindi lamang ito simpleng pagdinig; isa itong talamak na labanan para sa moralidad at hustisya, na nagsasangkot sa isang sexual harassment complaint na isinampa ng kanyang anak na si Sandro Muhlach, laban sa dalawang respetado at maimpluwensiyang independent contractors ng higanteng GMA Network—sina Jojo Nones, isang headwriter, at Richard Cruz, isang creative consultant.

Sa kanyang emosyonal at matapang na pahayag, inilarawan ni Niño Muhlach ang walang katumbas na hapdi na kanyang naramdaman nang malaman ang sinapit ng kanyang anak. Sa loob ng industriya na tinitingnan niya bilang tahanan, at kung saan inilaan niya ang halos 50 taon ng kanyang buhay, hindi niya inasahan na ang pag-atake sa kanyang pamilya ay magmumula sa mga taong kanyang kilala, kagalang-galang, at binibigyan ng mataas na pagtingin.

“Kaya talaga ako nasaktan nung kinwento niya sa akin ‘yung nangyari kasi makita mo ‘yung anak mo na nanginginig at hindi niya halos mahawakan ‘yung telepono niya… lalo na si Jojo Nones po katrabaho namin [sa] ‘Walang Matigas Na Pulis sa Madalit na Misis.’ Siya po ‘yung headwriter namin at sobrang galang ko sa kanya, sobrang respeto ko sa kanya,” pahayag ni Niño, na tila pinipiga ang bawat salita mula sa kanyang kalooban [00:13], [04:43].

Ang tagpo ng isang amang hindi makahinga dahil sa nakikita niyang pagdurusa ng kanyang anak ay nagbigay-diin sa katotohanang ang sexual harassment ay hindi lamang isang legal na isyu; isa itong nakamamatay na atake sa mental health at kapakanan ng biktima. Ayon sa kanyang paglalahad, si Sandro ay patuloy na sumasailalim sa counseling sa behavioral science unit ng National Bureau of Investigation (NBI) dahil sa matinding trauma [07:45].

Ang pagdinig na ito ay hindi lamang naging entablado para sa emosyonal na pagbubunyag ng pamilya Muhlach, kundi nagsilbi ring seryosong pagtatanong sa pananagutan ng mga institusyon.

Ang Mabilis na Aksyon ng Network at ang Lihim ng Pag-amin

Bilang tugon sa alegasyon, ipinaliwanag ni Atty. Anna Teresa Gozon-Valdez, Senior Vice President for Programming ng GMA Network, ang mga hakbang na kanilang ginawa. Sa sandaling ipinarating ni Niño Muhlach ang insidente, kahit pa nangyari ito outside company premises at ang mga akusado ay independent contractors at hindi regular na empleyado [01:06:47], agad na kumilos ang network.

“We immediately issued preventive suspension order to the two being accused by Mr. Sandro Muhlach, and now we are waiting for their reply because of course we follow the procedures of due process,” paglilinaw ni Atty. Gozon-Valdez [01:11:27], [01:19:41]. Agad din nilang sinigurado ang counseling services para kay Sandro, at iginalang ang paunang kahilingan ng pamilya para sa extreme confidentiality [01:10:00], [01:10:20].

Ngunit ang isa sa pinaka-nakakagulat na bahagi ng testimonya ni Niño Muhlach ay ang pagbubunyag niya ng lihim na paghaharap. Sa presensiya ni Atty. Gozon-Valdez, nag-apologize raw ang dalawang akusado, sina Jojo Nones at Richard Cruz, kay Niño Muhlach [25:34].

“Nag-apologize po sila sa akin ‘yung dalawa. Yes po,” pag-amin ni Niño. Gayunpaman, mabilis niyang sinundan ito ng matigas na paninindigan: “Nag-sorry sila sa akin pero sabi ko ako tao lang ako eh. Diyos nga marunong magpatawad, ‘di ba? Kaya ko kayong patawarin pero kailangan pagbayaran niyo ‘yung ginawa niyo. ‘Yun po ang sinabi niyo? Kailangan dumaan sa legal po” [26:32].

Ang kaganapang ito ay nagbigay-linaw na kahit pa may personal na pag-amin, hindi ito sapat upang mabura ang legal na pananagutan. Para kay Niño, ang laban ay hindi na tungkol sa personal na paghihiganti, kundi tungkol sa pagpapatupad ng batas at pagtitiyak na hindi na muling mangyayari ang ganitong karahasan.

Ang Hamon sa Batas at Sistema ng Gobyerno

Ang pagdinig sa Senado, na pinamumunuan ni Senador Robin Padilla at sinuportahan ni Senador Joel Villanueva, ay mabilis na lumawak mula sa pagiging isang sexual harassment case lamang tungo sa isang malalimang pagtalakay sa kalagayan ng mga manggagawa sa industriya at sa kahinaan ng sistema.

Hindi nakaligtas ang mga ahensiya ng gobyerno. Madiin na kinuwestiyon ni Senador Padilla ang mga kinatawan ng NBI at Philippine National Police (PNP) hinggil sa tila mabagal na pag-usad ng kaso at ang due process na ipinapatupad sa mga akusado. Nagpahayag siya ng pagkadismaya dahil sa laki ng isyu at pagiging pampublikong personalidad ng mga sangkot, at hinimok niya ang mga ahensiya na “walk the extra mile” [01:31:30] para maiwasan ang maling impresyon na may pinipili ang batas—lalo na kung ang biktima ay hindi kasing-lakas ng mga may koneksyon sa malalaking network.

“Kung hindi natin ito seryosohin… ito ‘yung isang bagay na pwedeng pagmulan ng mga magagandang batas… Sana H’wag sanang magkaroon ng ganun na implikasyon na ganun tayo kasi Ma’am, ang taong bayan sensitive ‘yan sa mga ganitong issue,” babala ni Senador Padilla, na tumutukoy sa pangangailangang maging maagap ang batas [01:35:33].

Maging si Senador Villanueva, bilang Chairman ng Committee on Labor, ay nagbigay-diin sa pangangailangan ng matinding implementasyon ng International Labor Organization Convention 190 (ILO C190) at ng ating Anti-Sexual Harassment Act [01:55:06]. Binanggit niya ang nakalulungkot na istatistika ng sexual harassment cases, lalo na ang mga hindi naisasampa. Ipinunto niya ang mga naunang kaso sa showbiz—gaya ng mga kinasangkutan nina Gretchen Fullido at child actor Gerald Santos—bilang patunay na paulit-ulit at talamak ang problema [01:01:48], [01:13:23].

“Kasi kung wala, Mahirap po eh. Bakit walang nagsusumbong na napag-aralan na ba natin ‘yun? Bakit takot silang magsumbong?” tanong ni Senador Villanueva sa DOLE, na nagpapatunay na ang isyu ay mas malalim pa sa legalidad; ito ay tungkol sa culture of fear [01:07:19].

Ang Pundasyon ng Pamilyang Muhlach at ang Mas Malaking Larawan

Isa sa pinakamalaking katanungan na lumutang sa pagdinig ay: “Kung nakaya nilang gawin sa sa isang pamilya na talagang may may pundasyon na sa industriyang ito, what more sa iba?” [06:49].

Ang pamilyang Muhlach ay may matatag na pundasyon sa showbiz—mula sa ama ni Niño na si Alexander Muhlach, hanggang sa Queen of Philippine Movies na si Amalia Fuentes, at mga sikat na pangalan tulad nina Aga at Arlene Muhlach [01:39]-[02:28]. Ang katotohanang biktima ng pang-aabuso si Sandro, sa kabila ng kanilang pedigree at impluwensya, ay nagpapakita na walang sinuman ang ligtas sa harassment at abuse sa trabaho.

Matapang na sinabi ni Niño na hindi niya inalis sa usapin ang GMA sa pagdinig dahil kailangan itong maging bahagi ng solusyon at patunayan ang kanilang code of conduct [45:07]. Ang kanyang stance ay isang panawagan hindi lamang sa kanyang anak, kundi sa lahat ng mga biktima, lalo na ang mga bagong sibol na artista na walang lakas o boses para lumaban.

Ang trauma na sinapit ni Sandro ay nagbigay-daan sa isang pambansang diskusyon na umaabot na sa pinakamataas na antas ng pamahalaan. Ang pag-asa ngayon ay nakasalalay sa kung ang emosyonal na plea ng isang ama ay magiging inspirasyon upang maging mas agresibo ang mga ahensiya ng batas at ang mga mambabatas. Ang laban ni Niño Muhlach ay hindi lamang para sa kanyang anak, kundi para sa kaligtasan at integridad ng bawat Pilipinong manggagawa. Ang pagtitiyak ng hustisya para kay Sandro ang magiging matibay na pundasyon para sa isang lipunan kung saan ang karahasan at pang-aabuso ay hindi na tatanggapin, sa showbiz man o sa anumang larangan ng paggawa.

Full video: