NAWAWALANG SABUNGEROS: ALYAS TOTOY NAG-AMIN, 20 PULIS SANGKOT; SINUBUKANG BUHAY, BINANTAANG PATAYIN NG P5K BAWAT ULO!

Ang pambansang usapin ng mga missing sabungeros ay muling umalingawngaw, bitbit ang mga nakakagulantang na rebelasyong sumasalamin sa malalim at madilim na ugnayan ng sabungan, organized crime, at maging ng mga alagad ng batas. Matapos ang halos apat na taong pananahimik at paghahanap sa 34 na nawawalang sabungero, isang sumpaan ang handang tumestigo—isang suspek na nagtatangkang maging state witness—si Alyas Totoy.

Ang mga inihayag ni Alyas Totoy ay hindi lamang naglalagay ng posibleng katapusan sa paghahanap sa mga biktima, kundi nagpapahiwatig din ng isang malawakang konspirasyang kinasasangkutan ng mga taong may badge at kapangyarihan. Kasabay nito, dalawang matitinding testimonya mula sa isang nakasaksi at isang survivor ng magkahiwalay na insidente ng pambibiktima ang nagbigay ng konkretong detalye sa modus operandi at sa mga pangalang diumano’y nasa likod ng mga pagkawala.

Ang Nakakakilabot na Pag-amin ni Alyas Totoy: Taal Lake, Hukay ng mga Bangkay?

Ayon sa mga ulat na inilahad sa pagdinig, si Alyas Totoy, na nagpahayag ng intensyong tumestigo, ay umamin na itinapon nila sa Taal Lake ang mga bangkay ng 34 na sabungero [01:04]. Isang bahagi ng kanyang pahayag ang nakakagulantang: “Lahat yan kung hukain yun mga buto-buto na lang,” na nagpapahiwatig na matagal na itong inilibing sa ilalim ng lawa [01:47].

Ngunit ang mas nagbigay ng panginginig sa madla ay ang kanyang pagbunyag na nasa likod ng krimen ang “nasa 20 pulis” [01:21]. Hindi lamang daw mga sabungero ang itinapon doon, kundi maging “mga drug lord,” na nagpapakita ng isang sistematikong paraan ng pagpapatahimik at pagtatapon ng mga bangkay [01:55]. Ibinulgar din ni Totoy ang brutal na paraan ng pagpatay, kabilang ang paggamit ng tie wire sa leeg bago ikarga sa van [02:05]. Ang pag-asang makamit ang hustisya ay nakasandal ngayon sa posibilidad na siya ay maging state witness upang isiwalat ang lahat ng lihim at mastermind bago matapos ang buwan.

Ang Unang Eyewitness: Ang Pagdukot sa Manila Arena

Nagbigay ng mahalagang saksing salaysay si Denmark Sinueco, alyas Alyas RV (23, taga-Tanay, Rizal), na isang handler ng manok panabong. Isinalaysay niya ang kinahinatnan ng anim na biktima sa Manila Arena noong Enero 13 [03:39].

Ayon kay Alyas RV, habang pabalik siya sa cockhouse mula sa smoke area, nadatnan niya ang walong security na nakaitim na jacket [05:21]. Ang mga taong ito ay nasa tapat at loob ng cockhouse ng mga biktima. Kinilala niya ang isa sa mga ito bilang si Julie Patidongan, na tinawag nilang ‘Chief’ [08:06].

Ibinahagi ni Alyas RV ang mga eksena: nakita niyang nagli-limber pa ng kanilang manok ang mga biktima nang kinuha sila. Si Velasco, isa sa mga biktima, ay sinubukang lumabas ngunit hinarang ni Patidongan [09:32]. Sunod-sunod silang ibinaba: Rondel Cestorum, Roel Gomez, Velasco, at Marlon Bakay [10:03]. Sinundan ni Alyas RV ang mga biktima sa basement dahil umano’y kaibigan niya ang mga ito at dahil minsan ay kasama ang kanyang kapatid sa grupo [16:43]. Doon, nakita niya ang apat at dalawa pang biktima—sina James Bakay at John Claud Inonog—na isinasakay sa isang light gray van [11:38, 12:16].

Ang pangyayaring ito ay nagbigay ng matinding emosyonal na hook sa kuwento: ang pagsubaybay ni Alyas RV ay hindi dahil sa pagiging ma-osyoso kundi dahil sa pagmamalasakit at takot na baka ang kapatid niya ang nasa sitwasyon [17:05].

Ang Chilling Testimony: ‘Patayin Niyo Na’ at ang P5K na Bounty

Ngunit ang testimonya ni Alvin Indon, isang survivor na taga-Tanay, Rizal din, ang nagbigay ng pinakamalaking pagkabigla sa mga nakikinig. Si Indon ay kasama sa isang hiwalay ngunit may parehong modus operandi na insidente sa Santa Cruz, Laguna noong Nobyembre 18, 2020 [19:42].

Nag-umpisa ang kanilang kalbaryo nang akusahan sila ng ‘chopping’ (pandaraya) matapos mabali ang buto ng manok nila sa ikatlong laban [21:58]. Kinuha ang kanilang talunang manok at sa halip na isailalim sa legal na proseso, bigla na lang silang ginwardyahan ng security guard [23:34].

Doon pumasok ang karakter ni Alyas Dondon, na bigla siyang hinablot sa damit at binantaan: “Subukan mong lumaban papatayin na kita” [24:56]. Dinala sila sa isang ‘pahingahan’ sa loob ng sabungan, kung saan naganap ang eksenang nagpapatindig-balahibo.

Tumawag si Dondon sa kaniyang cellphone at isinagawa ang tawag gamit ang loudspeaker [26:59]. Sa kabilang linya, narinig ni Indon, pati ng kaniyang mga kasama, ang boses umano ni ‘Boss A’, na inilarawan niyang medyo malat [27:35]. Ang diumano’y utos: “Sige paamininyo kung sino ang boss pagka pagka hindi niya inamin Patayin niyo na” [27:43]. Dahil sa banta ng kamatayan, napilitan si Alvin na umamin na ang kanilang boss ay si Lario Tolentino [28:52].

Pagkatapos nito, ipinasa sila sa mga tauhan ng Provincial Intelligence Branch (PIB), na diumano’y may head na si Michael Calaveria (Police Master Sergeant). Bago pa man sila dalahin sa presinto, nasaksihan niya pa kung paano sinampiga (sinampal) ni Nabarete (PB) ang isang mag-ama [31:10].

Ngunit ang huling kataga ni Claveria ang nagbigay linaw sa buong sitwasyon. Ayon kay Indon, sinabihan siya ni Calaveria: “Bakit si boss Atong pa yung binangga namin p bumangga po daw kami sa pader” [39:05]. Mas matindi pa, diumano’y nagkukuwento si Calaveria na tumawag sa kanya si ‘Boss Atong’ at sinabing: “Binibigyan lang kayo Binibigyan lang ang isang ulo niyo na 5,000 isang ulo,” na nangangahulugang may bounty o kill order na P5,000 bawat isa sa kanila [39:31].

Ang Pagtanggi ng mga Pulis at ang Depensa ni Atong Ang

Mariing itinanggi nina Julie Patidongan at Michael Calaveria ang mga alegasyon sa pagdinig. Itinanggi ni Patidongan na sila ang humuli kay Indon sa sabungan, at itinanggi rin ni Calaveria ang pag-uutos ni Atong Ang at ang P5,000 na bounty. Gayunpaman, nagpakita si Alvin Indon ng isang dokumento ng entry na nagpapatunay na sila ay lehitimong lumaban sa sabungan noong panahong iyon [42:57].

Samantala, depensa ni Atong Ang, ang dahilan kung bakit nakasentro sa kanya ang imbestigasyon ay dahil sa pagkawala ng mga sabungero sa Manila Arena. Ngunit iginiit niya na may “conspiracy” at ang mga biktima, ayon sa kanya, ay mga “chope-chope” (mandaraya) [45:53]. Nangako si Ang na ibubunyag niya ang buong conspiracy at kung paano kumikita ng pera ang mga ito.

Paglalagom: Isang Bansa na Naghahanap ng Katotohanan

Ang mga bagong testimonya at pag-amin sa kaso ng missing sabungeros ay nagbigay ng seryosong patotoo sa matinding panganib na bumabalot sa mundo ng sabong. Ang pagkakasangkot umano ng 20 pulis at ang modus operandi na tila isang sindikato—mula sa pagdukot sa arena, sa pag-akusa ng pandaraya, sa loudspeaker na kill order, hanggang sa pagtatapon ng mga bangkay sa lawa—ay isang matinding wake-up call sa hustisyang Pilipino.

Ang mga pangalan at detalye ay nailatag na. Ang isyu ay hindi na lamang tungkol sa nawawalang mga sabungero, kundi tungkol sa pag-abuso sa kapangyarihan at kawalang-takot na maging mga opisyal ng gobyerno at mga taong may mataas na impluwensiya ay kayang sumuway sa batas. Ang pag-asa ay nasa panawagan ni Alyas Totoy na maging state witness upang tuluyan nang mabigyan ng katarungan ang 34 na pamilyang matagal nang naghihintay. Kung totoo ang lahat ng ito, ang mga biktima ay hindi na lang naghahanap ng hustisya, kundi isang bansa na rin na naghahanap ng katotohanan sa likod ng pader ng kapangyarihan.

Full video: