HUSTISYA PARA KAY CHELSEA! MICHAEL CINCO, ITINURO ANG “LATINA MAFIA” SA MISS UNIVERSE; PERO ISANG FASHION EXPERT, SIYA ANG BINULGAR NA DAHILAN NG PAGKALAGLAG!

Niyanig ng matinding kontrobersiya ang mundo ng pageantry matapos ang kakatapos lamang na Miss Universe, lalo na para sa mga Pilipino. Sa gitna ng pag-asang nakatutok ang bilyon-bilyong mata, isang pait ang naramdaman ng sambayanan nang hindi matawag ang pangalan ni Chelsea Manalo, ang pambato ng Pilipinas, sa Top 12. Ang pagkabigong ito, na tila imposibleng mangyari base sa matitinding pagganap ni Chelsea sa preliminary competition, ay nagbunsod ng isang iskandalo na ngayon ay pinangungunahan ng isang sikat na personalidad—ang international fashion designer na si Michael Cinco, na isa ring hurado sa kompetisyon.

Direktang nagpahayag ng kanyang matinding pagkadismaya si Cinco at, sa isang hindi inaasahang pagbunyag, iginiit niya na ang pagkalaglag ni Chelsea ay hindi aksidente, kundi bunga ng diumano’y malalim na pandaraya na nag-ugat sa Latina bias sa hanay ng mga hurado [00:00], [00:33]. Ngunit habang itinuturo ni Cinco ang “Latina Mafia,” isang fashion expert naman ang tumindig at, sa isang nakakabiglang pagbaliktad, si Cinco mismo ang sinisi sa pagkalaglag ng Pilipinas [01:11]. Ang pagtutunggali ng dalawang pananaw na ito ang nagbigay-liwanag sa masalimuot at, tila, maruming pulitika sa likod ng Miss Universe stage.

Ang Pagsisisi at Matinding Akusasyon ni Michael Cinco

Ang pagkadismaya ng mga Pilipino ay hindi na kailangan pang ikaila. Batay sa pangkalahatang performance ni Chelsea Manalo, mula sa kaniyang matapang na pagtindig sa swimsuit competition hanggang sa kaniyang eleganteng paglalakad sa evening gown, marami ang nagkaisa na pasok na pasok siya sa Top 12 [00:18]. Ngunit ang katotohanan sa telebisyon ay malayo sa reyalidad sa likod ng kurtina.

Ayon kay Michael Cinco, ang pangunahing problema ay nakita na bago pa man magsimula ang pinal na pagpili—ang komposisyon ng judging panel. Sa halos lahat ng hurado ay binubuo ng mga Latina, sinabi ni Cinco na isa itong “malaking bigno” [00:33] at siguradong hindi makakapasok ang Pilipinas dahil ang mga hurado ay “mas papabor ito sa mga kalahi nila Latina Americana” [00:42]. Ang pahayag na ito ay nagbigay ng bigat sa matagal nang usap-usapan tungkol sa bloc voting at matinding regional bias sa mga international pageant.

Sa tindi ng kaniyang paniniwala sa naganap na kawalang-katarungan, inako pa ni Cinco ang sisi [00:26]. Ngunit ang sisi na ito ay hindi bunga ng kaniyang paghuhusga, kundi ng kaniyang pagkadismaya dahil sa kinahinatnan. Ang kaniyang akusasyon ay umabot pa sa puntong kailangan na itong “paimbestigahan” [00:49], iginiit na may naganap na “outstanding service umano raw ito sa backstage kapag sila-sila ang mga judges” [00:49], na nagpapahiwatig ng hindi patas na pagpapabor at diumano’y pandaraya [00:00] para lang makapasok ang kanilang mga kalahi. Ang self-blame na ito ni Cinco ay tila nagpapakita ng isang tapat na hurado na nagulat at nadismaya sa bulok na sistema.

Sa kabila ng lahat, buong dangal na ipinaglaban ni Chelsea ang Pilipinas, isang bagay na hindi maiaalis sa kaniya, kahit pa may naganap mang pandaraya [00:56]. Ngunit para sa isang huradong Pilipino, ang pakiramdam ng kawalang-magawa sa gitna ng Latina dominance ay tila isang anyo ng emosyonal na pagkatalo.

Ang Ekspertong Bumaligtad: Ang Kasalanan ng Pagiging “Mabait”

Kasabay ng matinding akusasyon ni Cinco, isang fashion expert naman ang naghayag ng kaniyang saloobin at, sa halip na suportahan ang designer, siya ang binalingan ng batikos [01:03]. Ang tanong niya ay direktang tumutukoy sa kung bakit nalaglag si Chelsea, at ang sagot niya ay isang bomba sa pageant industry: “Sino ang may kasalanan? Walang iba kundi si Sir Michael Cinco” [01:20].

Ang dahilan? Ayon sa eksperto, hindi dahil sa masamang paghusga o kawalang-abilidad, kundi dahil sa labis na kabaitan at pagiging “fair” ni Cinco [01:30]. “Masyadong mabait, masyadong… fair, masyadong Immaculate, perfect pa. Hindi pwede iyan, Sir. Dapat nilaro mo din kasi Latina ang mga judges eh,” matapang na pahayag ng eksperto [01:39].

Para sa eksperto, ang pagiging impartial ni Cinco ay naging isang kahinaan, isang pagkakamali sa isang larong mayroon nang itinatag na bias. Kung may pitong Latina na siguradong papasok sa Top 12 (tulad ng Bolivia, Mexico, Venezuela, Argentina, Puerto Rico, Chile, at Peru) dahil sa bloc voting [01:50], ang pagiging patas ni Cinco ay hindi makakatulong sa pambato ng Pilipinas. Sa halip, ito ay magiging isang pormal na pagkilala sa status quo ng Latina dominance.

Ang Imoral na Panawagan para sa “Strategic Judging”

Ang pinaka-kontrobersyal na bahagi ng pagsusuri ng eksperto ay ang kaniyang panawagan para sa tinatawag niyang “strategic judging” [02:47]. Kung ang sistema ay hindi patas, hindi dapat daw naging patas din ang huradong Pilipino. Ang iminungkahi ng eksperto ay isang taktika na tit counter-tactic, kung saan dapat ay ginamit ni Cinco ang kaniyang scorecard para labanan ang Latina bloc.

“Dapat ang ginawa ni Sir Michael Cinco para makapasok talaga sa Chelsea sa top 12, si Bolivia sana [top] 13… si Miss Venezuela [top] 28… si Peru sana [top] 25… at si Chelsea top one para mabutong ba huon sa Latina si Chelsea,” paliwanag ng eksperto, na nagbibigay-diin sa pangangailangang itaas nang todo ang rating ni Chelsea at ibaba nang todo ang rating ng mga kalabang Latina [02:03].

Ang strategic judging na ito ay nagpapahiwatig na dapat ay nilikha ni Cinco ang isang malaking gap sa pagitan ng Pilipinas at ng mga Latina, dahil inaasahan na nga na mataas ang ibibigay na marka ng mga Latina judges sa kani-kanilang kalahi [02:47]. Ayon sa eksperto, ang ginawa ni Cinco ay tila inilagay niya lamang si Chelsea sa Top 5 o Top 8 [02:38], na hindi sapat para makapasok sa cut dahil sa sabwatan ng mga Latina. Ang moral dilemma na ito—ang pagpili sa pagitan ng pagiging patas at pagiging makabayan—ay siya ngayong sentro ng diskusyon.

Aral na Nakita sa Gitna ng Pagkalaglag

Ang buong debate sa pagitan nina Michael Cinco at ng fashion expert ay nagpapatunay na ang Miss Universe ay hindi lamang isang simpleng patimpalak ng kagandahan at talino. Ito ay isang arena ng pulitika, stratehiya, at sistemang matagal nang bulok. Ang pagtalakay sa nangyari kay Chelsea Manalo ay nagbigay-aral na sa susunod na kompetisyon, hindi lang ang pambato ang kailangang maging handa, kundi maging ang sinumang iniluklok sa posisyon ng hurado [03:28].

Kung totoo ang mga alegasyon ni Michael Cinco tungkol sa pandaraya at outstanding service ng mga Latina sa backstage, nangangahulugan lamang ito na ang Pilipinas ay nakikipaglaban hindi lamang sa mga kandidata, kundi sa isang matatag na sistema na binuo para protektahan ang kanilang sariling rehiyon. Ang halimbawa ng ibang bansa, tulad ng Canada sa pamamagitan ni Nova Stevens, na tila nagpakita ng epektibong diskarte para makapasok sa Top 12 [03:06], ay nagpapakita na mayroon talagang laughtrip sa larong ito [02:56] na hindi dapat tratuhin nang ganoon kadali.

Ang aral, ayon sa eksperto, ay malinaw: “Next time, Sir, ha. Hindi kung gampang [madali] ni Miss Universe, hampangan mo dapat, Sir” [02:56]. Ang Pilipinas ay natuto ng isang masakit na leksiyon: sa harap ng Latina bloc, hindi sapat ang galing at perpektong performance. Kailangan ding maging strategist upang labanan ang bulok na sistema. Sa huli, si Chelsea Manalo, na buong tapang na lumaban [00:56], ay naging biktima ng hindi pagiging handa ng Pilipinas sa larong pampulitika sa likod ng entablado, isang trahedya na nag-iwan ng matinding pagkadismaya at pangangailangan para sa hustisya. Ang laban para sa korona ay tapos na, ngunit ang laban para sa hustisya at katotohanan ay nagsisimula pa lamang.

Full video: