Bilyon-Bilyong ‘Ghost Projects’ at Substandard na Flood Control: Ang Imbestigasyon na Naglantad sa Bulok na Sistema ng Kontrata at Kapabayaan sa DPWH

Sa isang serye ng nakakagulat na pagbubunyag na yumanig sa sektor ng imprastraktura ng bansa, nabisto ang isang malalim na ugat ng katiwalian at kapabayaan sa mga proyekto ng gobyerno. Mula sa mga ‘ghost projects’ na binayaran na ngunit hindi naman nag-e-exist, hanggang sa substandard na mga flood control structure na kayang durugin ng kamay, at mga kontratistang lumalabag sa batas ng konstruksiyon, lantarang ipinakita ang talamak na sakit ng korapsyon na hindi lamang nagnanakaw ng pera, kundi nananabotahe ng serbisyo at ikinokompromiso ang kaligtasan ng mga mamamayan.

Sentro ng kontrobersiya ang mag-asawang Sarah at Pacifico “Curly” Discaya, ang umano’y “Hari at Reyna” ng mga flood control project, at ang kanilang kumpanyang St. Gerard Construction. Ang kumpanya, ayon sa ulat ng Philippine Center for Investigative Journalism, ang nanguna sa pagkuha ng mga kontrata sa ilalim ng nakaraang administrasyon, na umabot sa bilyun-bilyong piso—₱12.3 bilyon mula Hulyo 2016 hanggang Disyembre 2017—sa kabila ng umano’y pagkakasuspinde ng DPWH dahil sa pekeng tax clearance documents [04:29].

Ang iskandalo ay lalo pang sumiklab nang biglang i-freeze ang mga major bank account ng mag-asawang Discaya, isang hakbang na kinumpirma ng kanilang tagapagsalita na si Attorney Cornillo Samanego [01:22]. Giit ng kampo ng Discaya, walang natanggap na pormal na utos mula sa Bangko Sentral ng Pilipinas, korte, o Anti-Money Laundering Council (AMLC) para sa freeze order, kaya’t iginigiit nila na ito ay labag sa batas [01:39]. Ang pag-freeze ng kanilang yaman ay nagdulot ng matinding epekto hindi lamang sa kanilang negosyo kundi pati na rin sa kanilang pamilya [04:21].

Ang pagdalo ni Curly Discaya sa Senate Blue Ribbon Committee hearing, na naka-iskedyul noong Setyembre 8, 2025, para imbestigahan ang umano’y anomalya sa flood control projects, ang lalong nagbigay-diin sa bigat ng sitwasyon [02:36]. Sa paninindigan ng mag-asawa na hindi sila tumatakas at mananatili sa bansa [02:52], hinaharap nila ang imbestigasyon kasabay ng matinding krisis pinansyal.

Ang Pagbubunyag ni Vico Sotto: Illegality ng Quadruple A Contractor

Bago pa man sumiklab ang pambansang imbestigasyon, ang St. Gerard Construction, na itinuturing na quadruple A contractor, ay nabisto na mismo sa paglabag sa batas ng alkalde ng Pasig City, si Mayor Vico Sotto. Mismong si Sotto ang humarap at nagdiin sa mga kinatawan ng kumpanya dahil sa illegal na konstruksiyon ng kanilang gusali [05:08]. Ang krimen? Nauna ang pagtatayo ng istruktura kaysa sa pagkuha ng building permit—isang malinaw na paglabag sa Section 301 ng National Building Code ng Pilipinas [05:26].

Sa isang seryosong komprontasyon na detalyadong binanggit sa ulat, narinig mismo ang boses ni Mayor Sotto na nagpapaliwanag sa isang engineer ng kumpanya: “Ano una? Permit o construction?” [01:15:10]. Sa simpleng tanong na ito, lumabas ang katotohanan: inamin mismo ng kinatawan na nauna ang construction, at ang permit para sa karagdagang palapag ay ina-apply pa lamang [01:21:20].

Sa kabila ng pagiging malaking contractor na dapat kabisado ang lahat ng batas at proseso, ang kumpanya ng Discaya ay nagpakita ng matinding paglabag sa batas, na ayon kay Mayor Sotto ay hindi lamang basta bawal, kundi isang “criminal offense” [01:16:17]. Mariing pinabulaanan ni Sotto ang mga paratang ng panggigipit, at sinabing ang kanyang aksyon ay base lamang sa pagpapatupad ng batas [01:17:16]. Ang pagpapabaya sa building code ng isang kumpanyang may bilyong-bilyong kontrata sa gobyerno ay nagpapakita ng isang kultura ng pag-iisip na sila ay nasa itaas ng batas [01:18:46].

Ang Lihim ng “Ghost Projects” at ang Galit ng Pangulo

Ang kaso ng Discaya ay nagsilbing pambungad sa mas malawak at mas nakakabahalang isyu—ang systemic corruption sa mga proyekto ng DPWH. Sa pagdinig sa Senado, lumabas ang mga detalye ng mga ‘ghost projects’ at substandard na paggawa na nagdulot ng matinding pagkadismaya at galit ng publiko, lalo na nang personal itong bisitahin ng Pangulo.

Mismong si dating DPWH Secretary Bonoan ang nagkumpirma na may dalawang ‘ghost projects’ sa Bulacan na napondohan at nabayaran na [02:50, 26:11]. Ang mga proyektong ito ay hindi na matagpuan o matukoy ang lokasyon—mga multo na nag-ubos ng pera ng bayan [02:50].

Ang matinding pagkadismaya ni Pangulong Bongbong Marcos ay naging sentro ng atensyon nang personal niyang inspeksyunin ang isang flood control project sa Bulacan, na nagkakahalaga ng ₱55 milyon, naon-record na sinabing “completed” ngunit “walang ginawa” [01:00:18]. Sa isang bahagi, inilarawan ang kanyang matinding galit dahil ang substandard na semento ay kaya raw durugin sa kamay at napakanipis [01:00:48]. Hindi lamang pagkawala ng pera ang problema, kundi ang pagkompromiso sa kaligtasan ng mga lokal na residente laban sa baha [01:00:48].

Ang Kapabayaan ng Inhenyerong Nagpabayad: Sino ang Mananagot?

Sa gitna ng pagdinig, hinarap ang dating District Engineer ng Bulacan First Engineering Office, si Henry Alcantara. Si Alcantara ang may kapangyarihan na mag-apruba ng Program of Works (POW), Approved Budget for the Contract (ABC), at mag-implementa ng mga proyekto hanggang ₱150 milyon—kabilang ang kapangyarihang mag-isyu ng Certificate of Completion [53:35]. Ang sertipikasyong ito ang nagiging basehan ng pag-release ng final payment sa mga kontratista [58:22].

Si Alcantara ay direktang hinarap sa mga kontrata na may lagda niya—kabilang ang ₱55 milyong ‘ghost project’ ng SIMS Construction Trading at iba pang substandard na proyekto ng St. Timothy Construction at Wawa Builders [01:02:13]. Sa gitna ng matitinding tanong, napilitan siyang umamin ng kapabayaan. Giit niya, dahil sa dami ng proyekto (mahigit 500 bawat taon), umasa lamang siya sa “presume regularity” ng mga dokumentong iniharap sa kanya at sa sertipikasyon ng kanyang inspection team [01:05:22, 01:05:05].

Gayunpaman, binigyang-diin ng komite na ang Certificate of Completion ay inisyu niya bilang District Engineer [01:12:17]. Ang kanyang lagda ang nagbigay-daan upang mabayaran ang mga kontratista para sa hindi natapos o maling proyekto. Ang pag-amin ni Alcantara na nagkaroon ng “negligence on my part” at “may kakulangan ako dahil I did not personally [inspect]” [01:13:29] ay nagpapakita ng isang malaking butas sa sistema ng accountability. Ang pagpasa sa responsibilidad sa gitna ng matinding pagkalugi ng gobyerno ay naglalantad ng bulok na sistema kung saan ang taong nag-o-oversee ng proyekto ay siya ring nag-aapruba ng bayad, na nagbubunga ng walang sagabal na daan para sa katiwalian [02:47:50].

Ang Tunay na Korapsyon: Economic Sabotage

Ang serye ng pagbubunyag ay nagbigay-linaw sa isang mas malalim na konsepto ng korapsyon. Hindi lamang ito simpleng pagnanakaw ng pera [07:57]. Ayon sa ulat, ang tunay na korapsyon ay ang ‘economic sabotage’ sa pamamagitan ng hindi pagbibigay ng serbisyo sa tao, o deprivation ng serbisyo [07:46]. Ang mga flood control project na substandard o ‘ghost’ ay hindi lamang nag-ubos ng ₱55 milyon, kundi nagdulot ng patuloy na pagbaha, panganib, at pagdarahop sa mga komunidad.

Ang pag-iimbestiga sa mga Discaya, ang matapang na aksyon ni Mayor Sotto, at ang pagbubunyag sa Senate hearing ay nagpapatunay na ang laban kontra-korapsyon ay hindi pa tapos. Sa kabila ng mga pahayag ng ‘good governance’ at ‘anti-corruption,’ ang sistema ay nananatiling mahina, at ang kapangyarihan ay nananatiling nakasalalay sa iisang tanggapan, na lalong nagpapahirap sa paglaban sa sakit ng bansa. Ang paghingi ng mas mahigpit na safety measures at ang paghihiwalay ng papel ng proponent at inspector sa lehislatura ay isang mahalagang hakbang upang mapigilan ang pagkawala ng bilyong-bilyong pondo na dapat sana ay nagpapabuti sa buhay ng bawat Pilipino. Ang kailangan ngayon ay hindi lamang pag-imbestiga, kundi ang agarang pananagutan at pagbabago ng sistema, upang ang bawat pisong buwis ay mapunta sa tapat at de-kalidad na serbisyo.

Full video: