Ang Lihim na Baho ng Kapihan: Isang 14-anyos na Biktima, Nagbunyag ng Child Marriage, Sapilitang Pagtatalik, at Pang-aabuso sa Gitna ng Pananampalataya

Ang Senado ng Pilipinas ay dati nang naging arena ng matitinding debate at malalaking isyu, ngunit walang naghanda sa mga tagamasid—at maging sa mga mambabatas—sa bigat at lagim ng mga salaysay na bumulaga sa pagdinig. Sa gitna ng serye ng mga pagtatanong, tumayo si ‘Alyas Jane,’ isang bata, mahina ang boses, at labing-limang taong gulang pa lamang. Siya ang sentro ng isang kuwentong sumasalamin sa pinakamasakit na bahagi ng ating lipunan: ang pagbaluktot sa pananampalataya para balutan ang talamak na pang-aabuso at paglabag sa karapatang-pantao.

Ang kanyang testimonya ay hindi lamang naglantad ng lihim na gawain sa tinatawag na ‘Kapihan,’ kundi binalasa nito ang pambansang usapan tungkol sa child marriage, statutory rape, at ang mapanganib na impluwensiya ng mga kulto. Ang pumatak na luha ni Jane ay nag-iwan ng marka, at ang kanyang kuwento ay isang matibay na hamon sa lahat ng may malasakit sa batas, katarungan, at karapatan ng mga bata.

Ang Sapilitang Kasal sa Edad na 14

Nagsimula ang lahat sa isang nakababahalang pagpapakilala. Sa tanong ng Senadora, lumabas na si Jane ay 14 na taong gulang pa lamang nang sapilitan siyang ikasal. Ang kanyang napangasawa, na hindi niya kilala, ay 18 taong gulang. Ang seremonya ay hindi pinili ng puso; ito ay inayos at idinikta ng pinuno ng grupo, na kinilalang si ‘Senor Aguila,’ na si Jey Rence Senyor Agila.

Ayon sa salaysay ni Jane, si Senor Aguila mismo ang nagpili ng mga ‘pares’—isang proseso na tila mekanikal at walang paggalang sa pag-ibig o personal na kalayaan. Ang mga babaeng 12 taong gulang pataas at mga lalaking 18 taong gulang pataas ay isinasama sa listahan. Walang makakahindi, dahil ang utos ay diumano’y nagmumula mismo sa Diyos, na siyang bumuo ng kanilang pares. Ang rason na ipinilit ni Senor Aguila sa mga tagasunod ay nakakagulat: upang makapasok sa ‘Arc ni Noah,’ ang lahat ay kailangang may kapares. Ang ganitong paniniwala, na nagpapatuloy sa pag-uugnay sa tao sa hayop para sa kaligtasan, ay nagbigay ng pseudo-religious na basehan sa child marriage.

Hindi tulad ng kasal sa Simbahang Katoliko o iba pang relihiyon, inilarawan ni Jane ang seremonya bilang kakaiba ngunit may pormalidad. May pagpapakasal, pirmahan ng ‘marriage certificate’ na nagpapatunay na sila ay mag-asawa, at, ang pinakamalungkot, may kissing na sumasagisag sa pagpapakasal. Walang ‘nobyo’ o ‘nobya’—tanging mga biktima na sumusunod sa bulag na utos ng isang lider na nag-aangkin ng banal na kapangyarihan.

Ang Awtorisasyon sa Pang-aabuso at ang Parusa ng ‘Ados’

Ang child marriage ay isa nang malaking krimen sa ilalim ng batas ng Pilipinas, ngunit ang sumunod na rebelasyon ni Alyas Jane ay mas matindi pa. Pagkatapos ng kasal, ayon kay Jane, may malinaw na utos at ‘counseling’ si Senor Aguila sa mga bagong kasal. Ang laman ng counseling? Ang mga asawang lalaki ay ‘awtorisado’ o ‘pwedeng’ gahasain ang kanilang mga asawa (raping the wife is allowed dahil kasal naman sila).

Ang mas nakakakilabot, ang pagtatalik ay kailangang mangyari sa loob ng tatlong araw. Kapag hindi nakipagtalik ang babae, o kapag nagpasya siyang tumanggi sa kanyang asawa—isang natural na karapatan ng isang tao, lalo na ng isang bata—tatawagin siyang ‘ados.’ Sa terminolohiya ng Kapihan, ang ‘ados’ ay isang malubhang kasalanan. Ang parusa? Sila ay mapupunta sa impiyerno, at ang kanilang kaluluwa ay magdurusa.

Ang parusa ng ‘ados’ ay isang henyong balangkas ng pang-aabuso. Ginamit ang pinakamalaking takot—ang walang hanggang kapahamakan—upang pilitin ang mga biktima, lalo na ang mga bata, na sumunod sa sekswal na kagustuhan ng kanilang mga ‘asawa’ at ng lider. Ang pananakot na ito ay nagbigay ng ‘divine justification’ sa statutory rape.

Hindi rin nakaligtas si Jane sa personal na panghihimasok ni Senor Aguila. Nagtangka mismo ang lider na makipagtalik kay Jane. Sa kabila ng matinding pananakot at pangungulit, buong tapang na tumanggi si Jane. Ang pagtanggi na ito ay isa sa mga dahilan kung bakit niya naisipang tumakas. Ito ay nagpapakita ng hindi lang systematic abuse sa buong grupo, kundi ng direktang paggamit ng kapangyarihan ng lider para sa sarili niyang sekswal na layunin.

Impiyerno sa Lupa: Ang ‘Roleta’ at ‘Fox Holes’ ng Kapihan

Ang child marriage at sexual abuse ay isa lamang bahagi ng mas malaking kuwento ng pang-aapi at kontrol sa Kapihan. Ang grupo ay namumuhay sa ilalim ng matitinding parusa at restriksiyon.

Kabilang sa mga parusa ang:

Ang ‘Paddle’: Ang parusa ay pinapataw gamit ang isang ‘rifle na kahoy’ sa likod ng biktima. Isinalaysay ni Jane na nakaranas siya ng pamamalo.

Ang ‘Roleta’: Sa halip na roleta ng suwerte, ito ay roleta ng parusa. Ang roleta ay may lista ng lahat ng posibleng kaparusahan, at kung saan ito titigil, iyon ang gagawin sa biktima.

Ang ‘Restricted’ at ‘Fox Holes’: Ang mga nagkakasala ay inilalagay sa ‘Fox Hole,’ isang maliit na bahay sa gitna ng kagubatan. Sila ay pinagbabawalang lapitan, at nakakaranas sila ng matinding restriksiyon at paghihiwalay sa komunidad.

Bukod pa rito, ipinagbabawal ang edukasyon. Ayon kay Senor Aguila, hindi na kailangan pang mag-aral sa eskuwelahan dahil siya mismo, bilang ‘Panginoon’ at ‘Savior’ ng grupo (nagpakilala siya na siya yung Panginoon at savior nila [15:39]), ay hindi nag-aral. Ang pagtanggi sa edukasyon ay isang matinding anyo ng kontrol, na nagpapanatili sa mga bata sa isang cycle ng ignoransiya at pagdepende sa lider.

Dahil sa mga mabibigat na utos, mabigat na trabaho (tulad ng paghakot ng graba at kahoy), at kawalan ng pag-aaral, napuno si Jane. Ang kanyang pagtakas ay isang gawaing matapang, dala-dala ang pagod sa pisikal na gawain at ang bigat ng sapilitang kasal.

Ang Pagkawasak ng Pamilya

Ang epekto ng kulto sa mga bata ay hindi lamang pisikal o emosyonal—ito ay malalim na nakaapekto sa istruktura ng pamilya.

Isiniwalat ni Jane na ang kanyang ina ay pinakasal din sa iba ni Senor Aguila, sa kabila ng pagkakaroon nito ng asawa (ang tatay ni Jane). Ito ay dahil sa parehong doktrina ng ‘Arc ni Noah’—kailangan ang lahat ay may ‘pares.’ Ang desisyong ito ng lider ay nagwasak sa kanyang orihinal na pamilya, nagpapakita ng walang hanggang kapangyarihan ni Senor Aguila na magdikta at manghimasok sa buhay at kasal ng kanyang mga tagasunod.

Sa kasalukuyan, si Jane ay kasama na ng kanyang tatay, ngunit ang kanyang ina ay naiwan pa rin sa Kapihan, nakapares sa iba. Ang kawalan ng kakayahan ng pamilya na magkaisa at ang paggamit ng religious doctrine upang hatiin ang mag-asawa ay isa sa pinakamalungkot na bahagi ng kuwento.

Ang Hiyaw ni Jane para sa Katarungan

Ang buong testimonya ni Alyas Jane ay isang hiyaw ng katarungan, hindi lamang para sa kanyang sarili, kundi para sa maraming bata pa na naiwan sa Kapihan. Si Jane, sa kanyang murang edad, ay nakipaglaban hindi lamang sa pang-aabuso, kundi sa isang sistema na binalutan ng pananampalataya at takot. Ang kanyang pagdating sa Senado ay hindi lamang nagpatunay na may child marriage sa Kapihan (na itinanggi nina Senor Aguila at kasamahan na si Mr. Galanida), kundi nagbigay ito ng mukha at boses sa mga biktima.

Ang mga mambabatas, sa kanilang bahagi, ay nangako ng mas matinding imbestigasyon at proteksiyon sa mga biktima. Ang laban ngayon ay hindi lamang tungkol sa pagpapatupad ng batas laban sa child marriage, kundi tungkol sa paghila sa pag-aangkin ni Senor Aguila na siya ang ‘Panginoon’ at sa kanyang paggamit sa relihiyon bilang lisensiya sa krimen. Ang buong bansa ay naghihintay ng agarang aksiyon upang mailigtas ang natitirang mga bata at mabigyan ng hustisya si Alyas Jane at ang kanyang pamilya. Ang kanyang tapang ay nagbigay-liwanag sa isang matinding kadiliman, at ang kanyang kuwento ay hindi dapat matapos sa Senado, kundi sa pagkamit ng ganap na katarungan. Ang baho ng pang-aabuso ay ibinulgar, at kailangan na itong walisin.

Full video: