Pagsisinungalingan sa Kongreso: Mga Opisyal ng Pulis, LANTARANG HULI SA 27 MILYONG COVER-UP; “Hindi Na Kami Naniniwala!”—Komite

Sa isa sa pinakamainit at pinakamabigat na pagdinig sa Kongreso hinggil sa isyu ng katiwalian sa hanay ng kapulisan, hindi maikakaila ang tindi ng tensiyon, pagdududa, at emosyonal na salpukan ng katotohanan at kasinungalingan. Sa gitna ng imbestigasyon, lantaran at sunud-sunod na nahuli sa akto ang mga opisyal ng pulisya na nagbibigay ng magkakasalungat at hindi kapanipaniwalang testimonya. Ang sentro ng lahat ay isang operasyon na kung saan ang idineklara lamang ay 4.6 Milyong piso, samantalang ang tunay na halaga ay umaabot sa nakakagulat na 27 Milyong piso. Sa ilalim ng matatalas na tanong ng mga mambabatas, nag-iba-iba ang kulay at lumabas ang tunay na karakter ng mga sangkot na opisyal.

Ang kaganapan ay nagmistulang isang teleserye ng kataksilan at pagtatakip sa katotohanan, kung saan ang pinag-uusapan ay hindi lang ang naglahong 27 Milyong piso, kundi ang tuluyan nang pagguho ng tiwala ng publiko sa mga tagapagpatupad ng batas.

Ang Baling Kaso ng Kawalang-Katiyakan

Mula sa simula pa lamang, ipinunto na ng mga mambabatas ang malaking butas sa testimonya ng mga opisyal. Naging bida sa pagdinig sina General Mariano, ang hepe, at si Colonel Cabradilla, ang Controller. Ang tanong ay simple ngunit mapanganib: Bakit hindi isinama sa inisyal na ulat ang kabuuang 27 Milyong piso?

Ang kawalang-katiyakan sa mga pahayag ay agad na nag-udyok ng galit sa Komite. Lantaran ang akusasyon ni Mr. Chair nang sabihin niya, “You are continuing lying,” [00:45] isang direktang paratang na nagpapakita ng kalaliman ng pagdududa ng Kongreso sa mga opisyal. Hindi lang ito tungkol sa malaking halaga ng pera, kundi tungkol sa desperadong pagtatangka ng mga opisyal na takpan ang kanilang mga kamalian, o mas malala, ang kanilang direktang partisipasyon sa katiwalian.

Ang Nakapagtatakang Pagkilos ng ‘Controller’

Isa sa pinakamatingkad na bahagi ng pagdinig ay ang pagkuwestiyon sa papel ni Colonel Cabradilla. Bilang isang ‘Controller’ [03:08], ang kanyang pangunahing trabaho ay ang pamahalaan ang pinansyal na rekurso ng distrito. Ngunit bakit siya nakialam sa paggawa ng progress report ng isang operasyon, na hindi naman saklaw ng kanyang hurisdiksiyon?

Ayon sa testimonya, si Colonel Cabradilla mismo ang tumulong at nag-facilitate [02:22] sa paggawa ng ulat, sa direksiyon diumano ni District Director. Ngunit mariin itong tinutulan ng mga mambabatas, lalo na ni Congressman Akop, na naging controller din at alam ang limitasyon ng posisyon.

“Hindi mo trabaho, hindi mo dapat gampanan, ‘di ba?” [02:15] giit ng mambabatas, habang isinasalaysay ang kahalagahan ng jurisdiction sa serbisyo. Sa mata ng Komite, si Cabradilla ay naging ‘paki alamero’ [05:17], isang opisyal na pumunta sa isang case conference at nag-udyok kay Lieutenant Colonel Guevara na ilabas ang ulat [06:19], na nagbigay ng matinding kaba sa huli.

Ang pagpasok ni Cabradilla sa imbestigasyon ay nagbigay ng impresyon na may nag-uutos sa likod ng tabing na gawing maayos ang kuwento o kaya ay kontrolin ang daloy ng impormasyon, lalo pa’t ang progress report ay nagsasabing ‘in-inventory’ ang pera kasama ang media, samantalang ang apat na karton ng pera ay kitang-kita sa video na isinakay sa sasakyan ni Major Kijana [06:44].

Ang Ligtas-Sarili na Pagpapatunay (Self-Exoneration)

Habang umiinit ang talakayan, lalong nagkabuhol-buhol ang mga pahayag. Ang pagtatangka ni Colonel Cabradilla na magpaliwanag ay lalo lamang naglubog sa kanya sa kontradiksyon.

Una niyang sinabi na nalaman na niya ang halagang 27 Milyon sa lunch time pa lamang ng Setyembre 17 [09:50]. Ngunit nang ipunto ng Komite na kung alam niya iyon, bakit hindi niya agad sinabi kay General Mariano, mas lalo pa niyang ipinakita ang kanyang pag-aatubili. Nag-iba ang kanyang kuwento at sinabing hindi na siya sigurado kung kumpirmado na ang halaga noong nasa conference sila [14:06].

Ang pag-iiba ng pahayag na ito ay nagpalakas sa paniniwala ng Komite na may ‘sabwatan’ [00:09] at pilit na itinatawid ang isang ‘narrative’ na magliligtas sa kanila. Ang pagpapatunay ni Cabradilla na mas nauna siyang nakaalam ng 27 Milyon kaysa sa kanyang hepe ay isang smoking gun na nagpapatunay na kontrolado ang daloy ng impormasyon, at may sinasadyang itinago mula sa nakatataas na opisyal.

Ang ‘Inosenteng’ Heneral at ang Duda ng Komite

Sa kabilang banda, si General Mariano ay mariing nagpilit na wala siyang alam sa eksaktong halaga ng 27 Milyon [16:42], at nalaman lang niya ang tungkol sa pera nang magka-problema na.

Ito ang pinakamalaking puntong pinagdududahan ng Komite. Ayon sa mga mambabatas, imposible na ang lahat ng subordinate—mula kay Colonel Cabradilla, Lieutenant Colonel Guevara, at Major Kijana—ay alam na ang 27 Milyon, ngunit ang mismong hepe ng Southern Police District (SPD) ay walang kaalam-alam [18:22].

“Lahat na ng mga tao mo… Alam na nila e, ikaw na lang hindi nakakaalam ng 27 million e, and that is something that is questionable being the head of the SPD, ‘di ba?” [18:22] madiing tanong ng mambabatas.

Ang depensa ni Mariano ay nakatuon sa pagpapakita ng ‘pagtitiwala’ sa kanyang tauhan. “Masyado akong nagtiwala kay lieutenant Colonel Guevara na kung magkano talaga yung hinahanap ko sa kanya kung magkano talaga yung pera… at hindi siya nagsabi, hindi po siya nagsasabi Mr. Cher ko bibigwasan ko ‘yan!” [18:42] deklara ni Mariano, na nagpapahayag ng pagkadismaya.

Ngunit ang emosyonal na reaksyon na ito ay hindi umubra sa Komite. Muling binatikos ng mga mambabatas si General Mariano, “Huwag kayong magsinungaling dito kasi nakikita na namin yung picture eh!” [18:58]

Ang Isyu ng Accountability at ang ‘Apat na Karton’

Ang ugat ng problema ay nakatuon kay Lieutenant Colonel Guevara, na ayon kay Cabradilla ay namomoblema kung magkano ang idedeklara dahil sa mga “Alpha” na bibigyan niya ng pera [13:13]. Isiniwalat din ni Congressman Flores na may nakatalang informal investigation kung saan inutusan si Guevara na mag-ulat at ilabas ang pera [06:19], kahit na ayaw niyang panagutan ang buong halaga bilang team leader.

Ang insidente ng apat na karton [06:44] ng pera na isinakay sa sasakyan ni Major Kijana, at ang koneksyon nito sa bahay ng kanyang pinsan sa Marilao, Bulacan, [08:29] ay nagpapatunay na may pisikal na pagtatago at paglilipat ng ebidensya na hindi dumaan sa tamang proseso.

Hindi na usapin kung sino ang nag-utos o kung sino ang nakialam; ang isyu ay ang chain of command na lantaran at sabay-sabay na nagtago ng katotohanan. Ang bawat opisyal ay nagturo sa isa’t isa, ngunit sa huli, ang pagtatago ng 27 Milyon ay naglantad ng mas malaking problema ng sistemikong korapsyon sa loob ng institusyon.

Sa huling bahagi ng pagdinig, ang pagkadismaya ng Komite ay umabot sa sukdulan. Ang akusasyon ni Mr. Chair na, “We as members are here today are not convinced with all that you are manifesting in this committee and stop please stop lying!” [19:29] ay hindi na lamang isang tanong, kundi isang hatol.

Ang pagdinig na ito ay nagsilbing isang matingkad na paalala: hindi lamang ang mga kriminal ang dapat tugisin ng batas, kundi pati na rin ang mga opisyal na pumili na maging bahagi ng problema. Ang sambayanan ngayon ay naghihintay ng pagsasara sa kasong ito, hindi lamang ng pagbalik ng 27 Milyon, kundi ng pagbalik ng dangal at tiwala na nawala kasabay ng pagsisinungaling sa Kongreso. Ang accountability ay hindi opsyon, ito ay isang obligasyon. Sa harap ng walang katapusang pagtatangkang itago ang katotohanan, ang hustisya ay dapat mangibabaw, at ang mga opisyal na nagpabaya at nagsinungaling ay nararapat na panagutin sa batas. Sa huli, ang pag-asa ay nananatiling nakatuon sa Kongreso upang tuluyan nang makita ang buong larawan ng malawakang cover-up na ito at maibalik ang * integridad* na matagal nang hinahanap ng bayan.

Full video: