PAALAM, REYNA! GLORIA ROMERO, PUMANAW NA SA EDAD NA 91; PITONG DEKADA NG WALANG-KAPANTAYANG PAMANA SA PILING SINING

Nabalot ng matinding pagdadalamhati at pagluluksa ang buong industriya ng pelikula at telebisyon ng Pilipinas sa pagpanaw ng isa sa pinakamahuhusay at pinakamamahal nitong bituin—ang walang-hanggang “Queen of Philippine Cinema,” si Gloria Romero. Sumuko sa tawag ng Maykapal ang batikang aktres noong Sabado, Enero 25, 2025, sa edad na 91, nag-iwan ng isang napakalaking puwang na imposibleng mapunan sa mundo ng sining.

Ang malungkot na balita ay opisyal na kinumpirma ng nag-iisa niyang anak, si Marites Gutierrez, sa pamamagitan ng isang nakaaantig na pahayag. Ang pormal na anunsiyo ay nagdulot ng alon ng emosyon at pagpapahayag ng pakikiramay mula sa kanyang mga kasamahan sa industriya, mga tagahanga, at maging sa mga ordinaryong Pilipino na minamahal si Gloria Romero hindi lamang bilang isang aktres, kundi bilang isang pamilyar at respetadong mukha sa kanilang buhay.

“We announce the passing of my Gloria Guti aka Gloria Romero, who peacefully joined our creator earlier today, January 25, 2025,**” ang nakasaad sa pahayag.

Ang mga salitang ito ay hindi lamang naghatid ng balita ng pagpanaw kundi pati na rin ng paanyaya sa publiko na samahan ang pamilya sa huling pagkakataon ng pagpupugay. Gaganapin ang lamay ni Ms. Gloria Romero sa Arlington Memorial Chapel, Hall A, na matatagpuan sa Araneta Avenue, Quezon City. Tiyak na ang lugar na ito ay magiging sentro ng pag-ibig at paggunita, kung saan libu-libo ang magpupunta upang magbigay-pugay sa isang Reyna na nagbigay liwanag sa madilim na teatro sa loob ng mahigit pitong dekada.

Para sa mga nagnanais na magbigay-galang, nakatakda ang araw ng Linggo, Enero 26, para sa pamilya at malalapit na kaibigan, na susundan ng Novena ng 5:00 PM at Misa ng 6:00 PM. Ngunit para sa kanyang masang minahal niya nang lubusan, magbubukas ang pinto ng lamay para sa public viewing mula Enero 27 (Lunes) at Enero 28 (Martes), mula 9:00 AM hanggang 1:00 PM. Higit pa sa oras na ito, itutuloy ang pagtitipon ng pamilya at mga kaibigan, na nagpapahiwatig na ang pagdadalamhati ay isang pribado at pampublikong gawain para sa isang pigura na kabilang sa lahat.

Mula Denver Hanggang Pangasinan: Ang Simula ng Isang Tadhana

Ang tunay na pangalan ni Gloria Romero ay Gloria Anne Borrego Galia. Isinilang siya sa Denver, Colorado, USA, noong Disyembre 16, 1933. Ang kanyang pinagmulan ay isang kuwento ng pag-iisa ng lahi: siya ay anak ng Pilipinong si Pedro Galia at ng Spanish-American na si May Borrego. Siya rin ang kapatid ng yumao nang aktor na si Tito Galia.

Ang kasaysayan ng kanyang pagdating sa Pilipinas ay kasing-dramatiko ng kanyang mga pelikula. Noong 1937, bumalik ang pamilya ni Gloria sa Mabini, Pangasinan, upang bisitahin ang kanyang parental grandparents. Ang dapat sana’y isang simpleng bakasyon lamang ay na-extend, at na-extend, hanggang sa sumiklab ang World War II. Ang giyera ang naging dahilan kung bakit naging permanente ang kanilang paninirahan sa Pilipinas, isang hindi inaasahang pangyayari na nag-ukit sa kanyang tadhana—ang maging reyna ng Pilipinong pelikula. Tila pinaglaruan siya ng kapalaran, inihanda para sa entabladong magpapabago sa kanyang buhay at sa sining ng bansa.

Sa kanyang personal na buhay, napangasawa ni Gloria ang kanyang dating leading man na si Juancho Gutierrez, na pumanaw noong 2005. Ang kanilang pag-iibigan ay isa pang classic na istorya na isinilang sa gitna ng spotlight, na nagresulta sa kanilang nag-iisang anak, si Marites Gutierrez. Ang kanilang relasyon ay nagbigay ng lalim at emosyon sa kanyang mga karakter, na nagpapatunay na ang buhay ni Gloria ay isang walang-sawang pag-aaral ng pag-ibig, pamilya, at katatagan.

Ang Pagsisimula ng Kanyang Kadakilaan: Isang Karerang Humigit sa Pitong Dekada

Nagsimula ang showbiz career ni Gloria Romero sa edad na 16, noong 1949, bilang isang extra sa pelikulang Ang Bahay sa Lumang Gulod. Nagpatuloy siya sa pag-extra sa iba pang pelikula mula sa Premier Production bago lumipat sa Sampaguita Pictures. Doon, muli siyang nagsimula bilang extra ngunit hindi nagtagal ay nakilala ang kanyang hindi mapagkakailang talento.

Taong 1952 nang makuha niya ang kauna-unahang supporting role sa pelikulang Madam X, na pinagbidahan nina Alicia Vergel at Cesar Ramirez. Sa parehong taon, tumindi ang kanyang star power nang siya ay naging leading lady ni Cesar Ramirez sa costume movie na Palasigue. Ang kanyang unang lead role ay sa pelikulang Monghita (1952), kung saan nakatambal niya si Oscar Moreno, na ama ng aktres na si Boots Anson Roa-Rodrigo.

Pagkatapos nito, sunod-sunod na ang blockbuster movies ni Gloria. Hindi malilimutan ang kanyang mga pelikula noong 1950s gaya ng Cofradia (1953) kasama si Ramon Revilla Sr., Pilia (1954), Cordia (1954), at Dispatsadora (1955). Ang kanyang kahusayan ay kinilala nang buong-buo noong 1954 nang manalo siya ng kanyang kauna-unahang Best Actress Award mula sa FAMAS Awards para sa comedy film na Dalagang Ilocana. Ang karangalang ito ay nagpatunay sa kanyang pambihirang range—hindi lang siya mahusay sa drama, kundi isa rin siyang natural sa pagpapatawa.

Mula Leading Lady Hanggang sa Pinakamatandang Best Actress

Mahigit pitong dekada, o 70 taon, ang tumagal ng acting career ni Gloria Romero. Mula sa pagiging leading lady ng mga sikat na aktor, matagumpay siyang tumawid sa pagganap ng mga character roles na nagpakita ng kanyang pambihirang lalim at kakayahan. Sa bawat paglipas ng taon, lalong lumalim ang kanyang sining. Ang kanyang presensya sa pelikula ay palaging may bigat, maging sa mga supporting roles man.

Ilan sa kanyang mga huling hindi malilimutang obra ay ang mga pelikulang sumasalamin sa kanyang katatagan: Makiusap Ka sa Diyos (1991), Bakit Labis Kitang Mahal (1992), Kadenang Bulaklak (1994), Dahil May Isang Ikaw (1999), at ang critically-acclaimed na Tanging Yaman (2000). Ang kanyang pagganap sa Tanging Yaman ay isang masterclass sa pagpapakita ng sakit at pag-ibig ng isang ina. Sinundan pa ito ng Magnifico (2003), Moments of Love (2006), Kubo at Pinoy Mano Po (2007).

Ngunit ang isa sa pinakamakahulugan niyang tagumpay ay dumating sa huling bahagi ng kanyang karera. Noong 2018, gumawa si Gloria Romero ng kasaysayan nang manalo siya ng parangal para sa pinakamahusay na aktres sa edad na 85 para sa pelikulang Rainbow Sunset, na naging opisyal na kalahok sa 44th Metro Manila Film Festival. Siya ang kinilala bilang pinakamatandang aktres na nagwagi sa kategoryang ito, isang patunay na ang talento ay walang itinatanging edad, at ang kanyang pagnanasa sa sining ay kailanman hindi naglaho. Ang parangal na ito ay nagbigay-diin na si Gloria ay hindi lamang isang reyna ng kahapon, kundi isang reyna rin ng kasalukuyan.

Ang Walang Hanggang Pagpupugay

Ang kanyang malaking kontribusyon sa Philippine entertainment industry ay hindi na mabilang. Tumanggap siya ng maraming lifetime achievement awards mula sa iba’t ibang award-giving bodies tulad ng Luna Awards, FAMAS, Gawad Urian, Guillermo Mendoza Box Office Entertainment Awards, at Film Development Council of the Philippines. Ang bawat tropeo, bawat pagkilala, ay nagpapahiwatig ng kanyang hindi matatawarang dedikasyon sa kanyang propesyon.

Ang huling pagkakataon na nasilayan ng publiko si Gloria Romero ay sa isang makasaysayang tribute na ginanap sa Manila Hotel noong Pebrero 28, 2024. Nagtipon ang mga kaibigan, veteran na aktor, at aktres upang magbigay-pugay, ipagdiwang ang kanyang buhay, ang kanyang tagumpay, at ang kanyang hindi malilimutang pamana bilang reyna ng pelikulang Pilipino. Ang pagtitipong iyon ay isang masayang pamamaalam, isang final curtain call na puno ng pagmamahal at paghanga.

Sa kanyang paglisan, hindi lamang isang aktres ang nawala sa atin. Nawala ang isang historical figure, isang pioneer, at isang icon na nag-hugis sa landscape ng Philippine cinema. Ang kanyang sining ay mananatiling buhay sa bawat pelikulang kanyang ginawa, sa bawat karakter na kanyang binigyang-buhay. Ang kanyang pagpanaw ay nag-iiwan ng isang malalim na kalungkutan, ngunit ang kanyang pamana ay mananatiling isang rainbow sa ating sunset, na nagpapaalala sa atin ng kagandahan, dignidad, at walang-hanggang kadakilaan ng isang tunay na Reyna.

Full video: