Ang Maskara ng ‘Inisyatibo ng Bayan’ ay Nalaglag: Pondo Mula sa Mahihirap at Impluwensiya Mula sa Kongreso, Ibinunyag sa Senado

Sa gitna ng isang maalab at nakakakilabot na pagdinig sa Senado, naganap ang isang pambihirang pagbubunyag na naglantad sa madilim na mukha ng tinatawag na “People’s Initiative” (PI) para amyendahan ang Saligang Batas. Kung ang inisyatibong ito ay dapat na sumasalamin sa tinitibok ng puso ng ordinaryong Pilipino, ang mga testimonya at ebidensyang inihain ay nagpinta ng isang larawan na malayo sa ‘inisyatibo ng bayan,’ kundi isa itong operasyong politikal na pinatatakbo ng malalaking impluwensiya at pinopondohan ng mga kontrobersyal na alok, na umabot sa punto ng paggamit ng bahay mismo ng pinuno ng Kamara bilang tagpuan ng koordinasyon.

Ang kaganapan ay nag-iwan ng matinding pagkabahala at galit sa publiko, dahil sa nakakagulat na pagkumpirma ng isang resource person tungkol sa pagiging ‘host’ ni House Speaker Martin Romualdez, kasabay ng pagsisiwalat ng isang napakalaking alok na aabot sa P20 milyon para sa bawat kasapi ng Kongreso na makikisawsaw sa pangangalap ng pirma. Ito ay isang istorya hindi lang ng politika, kundi ng moralidad, etika, at direktang pag-abuso sa pondo ng taumbayan—isang istorya na kailangang siyasatin, unawain, at itindig ng bawat Pilipino.

Ang Pulong sa Eksklusibong Forbes Park: Ang Kamara sa Likod ng Inisyatibo

Ang pinakamalaking bomba na pinasabog sa pagdinig ay ang pag-amin ni Mr. Anthony Onate, isang resource person, tungkol sa lokasyon ng isang mahalagang pagpupulong na naganap noong Enero 8. Sa harap ng mga mambabatas, kinumpirma ni Onate na ang isang ‘meeting’ tungkol sa koordinasyon sa mga kongresista para sa signature campaign ay ginanap sa isang townhouse sa eksklusibong Forbes Park, at ang nakakagulat na detalye—ito ay pag-aari at bahay mismo ni Speaker Martin Romualdez [07:29].

Ang pagbubunyag na ito ay nagdagdag ng matinding bigat sa matagal nang hinala na ang PI ay hindi nagmula sa mga ‘grassroots’ o masa, kundi mula sa matataas na puwesto ng kapangyarihan. Hindi lang simpleng pagtanggap ng tulong ang nangyari; ang paggamit ng pribadong mansiyon ng pinuno ng Kamara bilang ‘meeting place’ ay nagpapatunay ng seryoso at personal na pagsuporta at pakikialam sa inisyatibo.

Nang tanungin kung sino ang nag-imbita o ang naging ‘host,’ nag-atubili si Onate, ngunit mariing iginiit ng mga senador na kung ang bahay mismo ng Speaker ang ginamit at siya mismo ang nagbigay ng pahintulot, malinaw na siya ay nakikialam. Kalaunan, kinumpirma ni Onate na “he is helping us” [12:13], at “pumayag naman po si Speaker, natulungan kami” [11:58]. Idinepensa niya ito sa pagturo na si Speaker Romualdez ang “CEO ng Congress” [12:07]—isang pahayag na lalong nagpatibay sa akusasyon na ang PI ay isa nang “Politician’s Initiative,” na ginagamitan ng kapangyarihan ng isang institusyon.

Ang tanong na bumabagabag ngayon sa publiko ay: Kung ang ‘inisyatibo ng bayan’ ay nagaganap sa mga mararangyang tahanan ng mga pulitiko, at hindi sa mga palengke, paaralan, o komunidad, para kanino ba talaga ang isinusulong na pagbabagong ito?

Ang Nakakagimbal na Alok: P20 Milyon Mula sa Pondo ng Bayan

Kasabay ng pag-uugnay kay Speaker Romualdez, ang pinaka-emosyonal at nakakagalit na bahagi ng pagdinig ay ang paglantad ng tila iskema ng pondo para sa mga kongresista. Isang Senador, gamit ang isang text message na natanggap sa kanyang lumang numero, ang nagbasa ng mga nakakakilabot na detalye [13:07].

Ang mensahe ay naglalaman ng “napakalaking alok ng 20 million sa kada isang congresista” [14:28]. Ang mas nakakabahala ay ang pinagmulan ng P20 milyon na ito. Ayon sa text, ito ay binasag sa sumusunod:

P5 Milyon mula sa DSWD (Department of Social Welfare and Development)

P10 Milyon mula sa MAIP (Medical Assistance for Indigent Patients) sa ilalim ng DOH (Department of Health)

P5 Milyon mula sa DOLE (Department of Labor and Employment) Cash-for-Work [13:07].

Ang nasabing mga pondo, lalo na ang DSWD at MAIP, ay ang lifeline ng mga Pilipinong nasa krisis at pinakamahihirap. Ito ay inilalaan para sa “emergency and crisis situations” [13:58]—pambili ng gamot ng mga walang-wala, pambili ng pagkain ng mga biktima ng kalamidad, at tulong-pinansyal sa mga naghihikahos.

Ang ideya na ang mga pondo na ito ay biglang “ipamumudmod sa mga pumipirma” [14:09], o ginagamit bilang incentive sa mga kongresista upang matulungan ang PI, ay isang malinaw na betrayal ng publiko. Ito ay hindi lang isang isyu ng katiwalian; ito ay isang katanungan ng moralidad at ng direktang panghuhuthot sa pondo na dapat ay para sa mga nangangailangan. Tila, handa nilang isakripisyo ang kaligtasan at kapakanan ng masa para lang masiguro ang pag-usad ng kanilang ambisyong politikal.

Ang Kailangan at Ang Kapalit: Bakit Umabot sa Kongreso?

Ipinaliwanag sa pagdinig ang teknikal na rason kung bakit napilitan ang mga nagtutulak ng PI na lumapit sa mga Kongresista. Upang maging matagumpay ang PI, kailangan nitong maabot ang dalawang threshold: 12% ng total registered voters sa buong bansa, at 3% ng mga botante sa bawat legislative district [03:18].

Ayon kay Onate, dahil sa kumplikado at malawak na pangangailangan na ito (tinatayang aabot sa 8 milyong pirma), napagtanto nila na “mahihirapan pa rin kayo na pumunta sa iba’t ibang dako ng ating kapuluan para magpapirma lang” [04:00]. Kaya naman, ang paglapit sa mga miyembro ng House of Representatives ang naging “practical” na solusyon, dahil sila ang may hawak ng makinarya at impluwensiya sa kani-kanilang distrito [03:57].

Habang ipinagtatanggol ni Onate ang kanyang kilos, na walang “batas na nagbabawal” sa pakikipag-ugnayan sa mga mambabatas [05:06], ang mga Senador ay nanindigan na ang etikal at moral na implikasyon ay higit pa sa anumang legal na depensa. Ang isyu ay hindi kung may batas bang nilabag sa paghingi ng tulong, kundi kung may batas bang nilabag sa paggamit ng pondo ng bayan bilang pambayad sa tulong na ito, at kung ang PI ba ay nananatiling ‘inisyatibo ng bayan’ kung ito ay isinusulong sa pamamagitan ng P20 milyong alok sa mga pulitiko.

Ang buong sitwasyon ay naglantad ng isang malaking trade-off: ang pangangailangan ng tagumpay ng PI laban sa integridad at moralidad ng mga pinunong-bayan. Ito ay isang paalala sa publiko na ang malalaking inisyatibo na may malaking implikasyon sa kinabukasan ng bansa ay madalas na may kaakibat na malalim at nakakabahala na mga kuwento sa likod ng entablado.

Ang Panawagan para sa Katotohanan at Pananagutan

Ang pagdinig ay nagtapos nang may panawagan para sa mas mabilis at mas buong pagsisiwalat ng katotohanan. Ipinag-utos ang pagsumite ng kumpletong listahan ng mga nag-donate at ang mga dokumento na magpapaliwanag sa pinagmulan at paggastos ng pondo.

Ang P20 milyong alok, ang paggamit ng DSWD/MAIP/DOLE funds, at ang tahasang pakikialam ng pinakamataas na lider ng Kamara—lahat ng ito ay nagpapatunay na ang People’s Initiative ay hindi na tungkol sa “People,” kundi sa Power, Politics, at Pera. Ito ay isang operasyon na may malaking pondo, malaking impluwensiya, at, posibleng, malaking korapsyon.

Ang kwento ng PI ay ngayon ay isa nang nakakagimbal na aral sa publiko: Walang inisyatibo ang malinis kung ang pondo ay nagmumula sa nakaw o kontrobersyal na pinagkukunang-yaman. Walang demokrasya kung ang pagpapatakbo nito ay nangangailangan ng P20 milyong ‘bayad’ sa bawat pulitiko.

Sa huli, ang pagdinig na ito ay hindi lamang nagbigay-liwanag sa PI; nagbigay rin ito ng matinding pagsubok sa integridad ng buong Kongreso at sa pananagutan ni Speaker Romualdez. Habang hinihintay ang karagdagang ebidensya, ang taumbayan ay dapat maging mas mapagbantay. Ang inisyatibo ng bayan ay dapat na maging tunay na inisyatibo ng bayan, at hindi ng mga pulitiko na gumagamit ng pera ng bayan para sa sarili nilang kapakanan. Ang bawat Pilipino ay may responsibilidad na tanungin: Saan napupunta ang pera natin, at sino ang tunay na nagpapatakbo sa ating bansa? Ang katotohanan ay lumabas na, at panahon na para maningil ang bayan.

Full video: