Pambansang Krisis sa Gitna ng Kontrobersiya: Paano Naging ‘National Security Threat’ ang Isyu ni Mayor Alice Guo at ng POGO

Ang kwento ni Mayor Alice Guo ng Bamban, Tarlac, ay nagsimula bilang isang imbestigasyon sa isang kaso ng human trafficking na may kaugnayan sa isang Philippine Offshore Gaming Operator (POGO) hub. Subalit, sa bawat pagdinig sa Senado, lalo itong lumalawak at humuhukay sa mas malalim na usapin—mula sa kaduda-dudang pagkakakilanlan ng isang opisyal ng gobyerno hanggang sa mga tanong tungkol sa ating pambansang seguridad. Ang Executive Session na idinaos kamakailan ng Senate Committee on Women, sa pangunguna ni Deputy Minority Leader Senator Risa Hontiveros, ang nagsilbing rurok ng mga pagbubunyag na ito. Ito ang pagkakataong nakita ng mga mambabatas ang mga lihim na detalye na nagpatibay sa paniniwalang: ang isyu ng POGO at ni Guo ay hindi na lamang usaping kriminal o administratibo, kundi isang seryosong banta sa soberanya at kaligtasan ng Pilipinas.

Ang Anino ng Pagdududa: Mas Lumalim ang Tanong sa Pagka-Pilipino

Kung inaasahan ni Mayor Guo na ang kanyang mga pagtatangka na “linisin ang kanyang pangalan” ay magiging epektibo matapos ang mga naunang pagdinig, mariing pinabulaanan ito ng mga resulta ng Executive Session. Ayon mismo kay Senador Hontiveros, ang pagdududa sa pagka-Pilipino ni Guo ay hindi nabawasan, “baka pa nga nadagdagan” [00:39, 12:05].

Ang mga ahensya ng gobyerno na dumalo sa saradong pagpupulong—kabilang ang National Security Council (NSC), Anti-Money Laundering Council (AMLC), at Intelligence Service ng Armed Forces of the Philippines (ISAFP)—ay nagbigay ng mga “inputs” na lalong nagpatibay sa “namumuo talagang opinyon ng komite na siguradong may kinalaman siya sa Pogo hub diyan sa Bamban” [06:12]. Walang naibigay na “mas matibay na ebidensya na siya nga ay Filipino citizen,” dahilan upang manatiling “solido” ang mga tanong kung siya ba ay “Citizen o National ng ibang bansa at hindi ng atin” [00:20, 06:32].

Ang pagdududa sa legal na pagkakakilanlan ni Guo ay lalong pinalala ng mga naunang pagsisinungaling. Ang pagtanggi ni Mayor Guo na kilala niya si Nancy Gamo, isang negosyanteng may link sa POGO at sinasabing may dekada nang personal na kakilala ni Guo, ay nagpapakita na “nagsinungaling na naman si Mayor Alice Guo” [19:35]. Ang pagtatago ng isang tao sa kanyang personal na ugnayan ay isang malinaw na indikasyon na may mas malaking sikreto siyang sinisikap itago, lalo na’t ang tao ring iyon ay may dokumentaryong ebidensiya na konektado sa Zun Yuan, ang POGO complex sa Bamban [20:04, 18:51].

Ang POGO Bilang Banta sa Soberanya: Isang Panawagan sa Pangulo

Ang pinakamabigat na revelation mula sa Executive Session ay ang matinding panawagan mula kay Senador Hontiveros at sa NSC na itaas na ang POGO bilang isang National Security Threat [02:54]. Ang usapin ay iniangat na mismo sa tanggapan ng Pangulo, sa pag-asang aaksyonan na ng executive branch ang total ban sa POGO, isang panawagan na matagal nang isinusulong ng Senado [04:18, 08:30].

Ang pag-uugnay sa POGO sa banta sa pambansang seguridad ay hindi lamang haka-haka. Ito ay nakabase sa mga seryosong impormasyon na tinalakay sa saradong pulong, kabilang ang:

Espionage at Surveillance: Binanggit sa talakayan ang posibilidad ng surveillance o hacking activities na isinasagawa sa POGO hub sa Bamban [37:05]. Lalong nakababahala ang ulat tungkol sa isang POGO Island sa Cavite (dating Island Cove) na napakalapit sa Sangley Point Naval Base [26:11, 24:27]. Ang presensya ng mga dayuhan na may ganitong operasyon malapit sa isang kritikal na pasilidad ng militar ay nagdudulot ng tanong: Bakit pinayagan ito at ano ang tunay na motibo sa likod ng pagtatayo ng POGO sa mga sensitibong lokasyon?

Koneksyon sa State Actors: Bahagi ng imbestigasyon ang pag-alam kung ang mga personahe na kasama ni Mayor Guo, o ang mga nasa likod ng Zun Yuan mismo, ay may “link sa mga state actors doon sa China” [38:33]. Ang ganitong ugnayan ay nagpapahiwatig na ang POGO ay ginagamit ng ibang bansa “laban sa Pambansang interes ng Pilipinas” [18:30].

Pagkakaroon ng Kriminalidad: Mula pa noong simula, ang POGO ay nakaugnay na sa human trafficking, illegal recruitment, at cyber scamming [02:22]. Ito ay nagpapakita na ang mga POGO hubs ay nagsisilbing pugad ng krimen na sumisira sa moral at kaayusan ng mga lokal na komunidad. Ang paglago ng mga operasyong ito sa loob ng ilang taon—mula pa noong administrasyong Duterte—ay nagpapakita na ito ay “mananatiling at magiging mas malaki pang problema” kung hindi tutugunan nang “decisively” [11:21, 39:05].

Ang Daloy ng Ilegal na Pera: Ang $3B Singapore Connection

Hindi lang pambansang seguridad ang naalarma; pati na rin ang integridad ng sistemang pinansyal ng bansa. Ang AMLC ay isa sa mga pangunahing ahensyang dumalo upang talakayin ang “illegal revenue flows ng POGO” [03:40].

Ang hinala ng money laundering ay lalong tumibay nang ibunyag ni Senador Hontiveros na dalawa sa mga diumano’y kasosyo ni Mayor Guo sa BaFu ay konektado sa $3-Billion Money Laundering Case sa Singapore [39:51]. Ito ang isa sa pinakamalaking kaso ng money laundering sa mundo. Ang koneksyon na ito ay nagbigay ng “very reasonable suspicion na kailangan naming imbestigahan ang pera ba para diyan ay galing sa money laundering” [40:45, 41:04]. Ang ganitong kalaking halaga ng pera na pumapasok at umiikot sa ekonomiya ng bansa, lalo na sa Zun Yuan complex, na walang malinaw na sources mula kay Guo at sa kanyang mga kasosyo, ay isang matibay na senyales ng malawakang ilegal na operasyon.

Mga Katibayan ng Kawalang-Katarungan: Mula sa SALN Hanggang sa Lupang Ninuno

Naglabas din ng mga bagong anggulo ng imbestigasyon ang Executive Session:

Pandaraya sa SALN: Ang mga pagbabago sa Statement of Assets, Liabilities, and Net Worth (SALN) ni Mayor Guo ay isa pang potensyal na kasong administratibo. Ang pagkakaroon ng “surprisingly contradictory documents” at ang pagtanggal ng pitong “real assets” at mga “business interests” mula sa kanyang SALN noong 2020 patungo sa 2022 ay maaaring maging basehan ng “paglabag… na magbigay ng kumpleto at totoong statement of assets liabilities and networth” [22:38, 23:16]. Ito, ayon kay Hontiveros, ay maaaring maging reinforcement sa iba pang mga kaso na maaaring humantong sa kanyang diskwalipikasyon o pagtanggal sa posisyon [22:12].

Land Grabbing at Lupang Ninuno: Isang nakababahalang ulat din ang lumabas tungkol sa suspension ng isang barangay captain sa Bamban dahil sa pagtanggi nitong ibenta ang 500+ ektarya ng lupa na ancestral domain sa isang Chinese group [15:35, 15:43]. Kung mapapatunayan na ginamit ng alkalde ang kanyang kapangyarihan laban sa isang IP leader na naninindigan para sa karapatan ng katutubong Pilipino, ito ay isang malinaw na paglabag sa konstitusyon at sa Indigenous People’s Rights Act (IPRA) [16:30, 17:15]. Ang insidenteng ito ay nagpapakita kung paanong ginagamit ng mga POGO at ng kanilang mga lokal na kasabwat ang impluwensya at kapangyarihan upang apakan ang karapatan ng mga ordinaryong Pilipino.

Ang Huling Hirit: Total Ban at Pagsingil sa Lahat

Sa kabuuan, ang mga ahensya ng gobyerno ay nagbabahagi ng mabibigat na concern at impormasyon, na nagpapakita na ang Pilipinas ay kasalukuyang nakikipagbuno sa isang organisado at malawak na krimen na umaabot sa antas ng pambansang seguridad. Dahil dito, nananatiling matibay ang paninindigan ni Senador Hontiveros na ang tanging solusyon ay ang total ban sa POGO [35:34].

Ang pangakong makakalikom ng mas maraming trabaho at ekonomikal na benepisyo mula sa POGO ay napako [11:04]. Sa halip, ang dinulot nito ay “napakaraming masasamang epekto sa ating mga komunidad” [11:21].

Ang paglutas sa isyu ng POGO at ni Mayor Alice Guo ay nangangailangan ng koordinadong aksyon mula sa lehislatura at ehekutibo [34:14]. Ang katotohanan ay patuloy na lumalabas, hindi sa bibig ng mga pinaghihinalaan, kundi sa pamamagitan ng puspusang imbestigasyon ng Senado at ng mga parallel investigation ng iba’t ibang ahensya [00:50, 13:24].

Ang mga kasong inihain at ihahain pa laban kay Guo at sa mga kasabwat niya ay “magiging mabigat at solido” [13:02]. Ngunit ang pinakamahalaga sa ngayon ay ang aksyon ng Pangulo—na ituring ang POGO bilang isang pambansang banta at tuluyan itong paalisin sa ating bayan, upang maibalik ang kapayapaan at seguridad ng bawat Pilipino, at mapanatili ang integridad ng ating soberanya. Ang laban para sa katotohanan ay nagsisimula pa lamang, at ang political will ng mga pinuno ang tanging susi upang tuluyang makalaya ang bansa mula sa madilim na anino ng POGO.

Full video: