HULING PAGLILITIS SA MIKROPONO: Ang Nakakagulat na Adbokasiya at Emosyonal na Pagmumuni-muni ni Mike Enriquez Bago Pumanaw

NI: [Pangalan ng Content Editor/Opsyonal]

Noong Agosto 29, 2023, bumalot sa buong bansa ang isang matinding lumbay kasabay ng pagdagsa ng mga pagpupugay sa isa sa pinakadakilang haligi ng Philippine broadcast journalism, si Miguel “Mike” Castro Enriquez. Pumanaw ang beteranong broadcaster sa edad na 71, matapos ang ilang taon ng tahimik at matapang na pakikipaglaban sa karamdaman. Kilala sa kanyang tatak-tinig na may bigat at awtoridad, at sa kaniyang popular na linya na “Hindi namin kayo tatantanan!” naging voice of conscience si Mike Enriquez ng sambayanang Pilipino.

Ngunit bago pa man siya tuluyang mamahinga, nag-iwan siya ng isang huling, nakakabagbag-damdaming sulyap sa kanyang personal na laban, isang discernment sa kanyang karera, at isang pangakong naglalayong tulungan ang kanyang mga kababayan—isang misyon na umusbong mula mismo sa kanyang pinakamatinding karanasan. Ang mga huling sandaling ito, na puno ng pag-asa, pananampalataya, at malasakit, ay nagpinta ng isang mas matapang at mas malalim na larawan ng taong matagal nang naghahatid ng balita sa ating mga tahanan.

Ang Lihim na Laban at Ang Apat na Sulok ng Isolation

Ang mundo ng broadcasting ay tila huminto nang tuluyan siyang pumanaw, ngunit ang matinding laban ni Mike Enriquez ay nag-ugat pa sa mga nagdaang taon. Sa mismong pagbabahagi niya, ibinunyag niya ang tindi ng kanyang pinagdaraanan kasunod ng matagumpay ngunit mapanghamong kidney transplant. Ito ay hindi simpleng medical procedure; ito ay simula ng isang mahaba at mahigpit na isolation [04:53].

Matapos ang operasyon, kinailangan niyang sumailalim sa isang tatlong buwang mandatory isolation period [05:01]. Ayon sa kaniya, ito ay upang maiwasan ang rejection at infection, lalo pa’t ang mga kidney transplant patients ay itinuturing na immunocompromised [05:06]. Sa kanyang edad, bilang isang senior citizen at may diabetes pa [05:20], ang hamon ay lalo pang naging mabigat. Dagdag pa rito, nabanggit din niya ang kanyang heart bypass operation noong 2018 [05:57], na nagpapatunay lamang sa kabigatan at pagiging kumplikado ng kanyang medical history. Ang mga kondisyong ito ay humubog sa huling yugto ng kanyang buhay, isang yugto na ginugol niya sa pagitan ng pagdarasal at malalim na pagmumuni-muni.

Sa apat na sulok ng kanyang isolation, ang icon ng journalism ay nakahanap ng bagong pananaw. Ang isolation na dapat sana’y magdulot ng pangungulila at panghihina, ay ginawa niyang pagkakataon para sa isang “seryosong pagtingin sa aking buhay, sa aking karera” [04:09]. Ito ang sandaling nagtanong siya sa sarili, hindi bilang isang sikat na personalidad, kundi bilang isang tao na naghahanap ng kasagutan: “Is it time to turn off the microphone?” [04:17]

Ang Malalim na Paglilitis: Handa na Bang Magretiro?

Sa kanyang isolation, ang pinakamabigat na discernment na kaniyang hinarap ay ang tungkol sa pagbabalik o tuluyan nang pag-iwan sa kanyang propesyon. Ang tanong ay hindi lamang tungkol sa kanyang pagiging broadcaster, kundi tungkol sa kanyang misyon.

“Is it time to turn off the microphone? Is it time to not to turn off the microphone completely but to listen to the word,” pag-uulit niya sa kaniyang mga katanungan [04:25]. Ang paglilitis na ito ay nagpapakita ng isang matinding internal conflict: ang pag-ibig sa kanyang trabaho at ang pangangailangan na unahin ang kanyang kalusugan. Ang microphone, na kanyang naging kasama sa halos limang dekada (nagsimula siya noong 1969 [01:58]), ay hindi lamang isang kagamitan, kundi sagisag ng kanyang buhay.

Ang kanyang tugon ay nagpapakita ng kanyang pagiging tunay na mamamahayag: siya ay “still in the process of making that design” [04:36]. Ipinangako niya na ang mga mahal sa buhay at ang publiko ang unang makakaalam ng kanyang desisyon. Ang pag-aalinlangan na ito—kung “oras na para mag-empake at lumisan” (time to pack up and move on) [08:49]—ay nagbigay ng isang human layer sa icon na si Mike Enriquez. Ipinakita niya na kahit ang pinakamatitibay sa industriya ay humaharap sa pag-aalinlangan tungkol sa dulo ng kanilang career. Ang kanyang matapat na pagbabahagi ng kanyang “proseso” [08:59] ay nagbigay ng resonansya sa bawat Pilipinong humaharap din sa malalaking desisyon sa buhay.

Sa gitna ng kanyang isolation, may dalawang bagay siyang natuklasan na naging formula niya para makayanan ang matinding pagsubok. Sa kanyang mga kaibigan at classmates, ipinahayag niya ang mga ito: “You will need two things: you need prayer and you need humor” [06:08]. Ang pananampalataya at pagpapatawa ay naging sandigan niya, na nagpapatunay na kahit sa pinakamadilim na panahon, ang faith at lightheartedness ay mananatiling mahahalagang tools para sa paggaling.

Ang Huling Adbokasiya: Pagbabayad ng Utang na Loob sa Diyos at Bayan

Ang pinakamalaking realization at legacy na iniwan ni Mike Enriquez ay hindi tungkol sa balita, kundi tungkol sa kapwa. Sa gitna ng kanyang sariling paghihirap, nag-ugat ang isang marangal na misyon: ang gawing abot-kaya ang medical care, partikular ang dialysis at kidney procedures, para sa masang Pilipino [09:49].

“I made a realization that mayroong hirap, especially doon sa… medical care,” ang kaniyang emosyonal na pag-amin [09:23]. Ang kanyang sariling karanasan bilang isang kidney transplant patient ang nagmulat sa kanya sa mapait na katotohanan: marami sa kanyang mga kababayan ang nagdurusa at namamatay dahil hindi nila kayang tustusan ang mga seryosong medical procedure na tulad ng dialysis.

Ang kanyang pagmamalasakit ay nagbunga ng isang tiyak na plano. Nakipag-ugnayan siya sa mga kaibigang kidney transplantation patients at nag-iisip na mag-organisa ng isang grupo na may adbokasiyang gawing abot-kaya ang mga kidney procedure [09:49]. Para kay Mike, ito ang kanyang paraan upang “magbayad-utang” o “pay it forward” [10:31]. Sa kanyang paglisan, hindi siya nag-iwan ng utang sa bayan, kundi isang pangako na tutulungan ang mga “kababayang kapatid” na nangangailangan ng dialysis ngunit “hindi makakayanan dahil hindi nila ito kayang bayaran” [10:56].

Ang emosyon ni Mike ay naging napakatindi nang ikuwento niya ang mga tao na lumalapit sa kaniya para humingi ng tulong. “It breaks my heart when when people come to me asking for help,” pahayag niya, lalo na ang kuwento ng isang asawa na nangangailangan ng tatlong beses sa isang linggong dialysis [11:06]. Ang ganitong mga kuwento ang nagpatindi sa apoy ng kanyang adbokasiya. Ang kanyang personal struggle ay naging public mission, na nagpapakita na ang puso ng isang tunay na mamamahayag ay hindi lamang tumitibok para sa balita, kundi para sa kapakanan ng kanyang kapwa.

Ang Pamana ng Isang Walang-Hanggang Boses

Ang buhay ni Mike Enriquez ay hindi lamang isang series of broadcast news reports; ito ay isang aral sa katapangan, pananampalataya, at malasakit. Mula sa simula ng kanyang career sa Manila Broadcasting Company (MBC) noong 1969 [01:58] hanggang sa kanyang pagiging Vice President sa GMA Network [02:32] at naging anchor ng mga nangungunang programa, ang kanyang boses ay naging staple sa buhay ng mga Pilipino.

Ang kanyang huling mga salita at discernment ay nagbigay ng kumpirmasyon: ang microphone ay hindi lamang niya binitawan dahil sa sakit, kundi dahil sa isang mas mataas na tawag—ang tawag na maglingkod sa mga mahihirap sa pamamagitan ng kanyang adbokasiya. Ang kanyang pagpanaw ay isang paalala na kahit ang mga icon na tila hindi tatantanan ay may hangganan din, ngunit ang kanilang legacy ay hindi nagtatapos sa paghinto ng kanilang boses.

Sa halip na isang microphone na pinatahimik, nag-iwan si Mike Enriquez ng isang echo ng pag-asa. Ang kanyang advocacy for affordable kidney care ay isang call-to-action sa lahat, na nagpapatunay na ang pinakadakilang broadcast ay hindi nagawa sa himpapawid, kundi sa puso. Ang kanyang legacy ay ang kanyang panawagan para sa mas makatarungang medical system sa Pilipinas, isang panawagang mananatiling malakas at umaalingawngaw, na tinitiyak na ang iconic voice ni Mike Enriquez ay “Hindi namin kayo tatantanan!” sa loob at labas ng airwaves. Patuloy siyang magiging inspirasyon at voice of conscience ng bansa, na nagpapaalala sa atin na ang pananampalataya at pag-asa ay magiging sandigan ng bawat Pilipino. Ang kanyang huling misyon ay isang hamon sa atin lahat na maging tinig ng mga walang tinig. Ang kaniyang pamana ay nabubuhay hindi lamang sa kanyang mga salita, kundi sa kanyang mga gawa.

Full video: