HORROR SA KAPIHAN: Ang Karumaldumal na Pagpatay sa mga Sanggol at Ina, Ibinunyag ang Brutal na ‘Panganga-nak’ ng Kultong SBSI

Niyanig ng matinding pagkabigla at galit ang buong bansa sa paglantad ng mga nakakapangilabot na detalye tungkol sa operasyon ng Socorro Bayanihan Services Inc. (SBSI), na mas kilala bilang isang “kulto,” sa Sitio Kapihan, Socorro, Surigao del Norte. Sa harap ng mga isinasagawang imbestigasyon ng Senado at mga ahensya ng pamahalaan, lumabas ang mga testimonya na nagpapatunay hindi lamang sa pananamantala at pagkontrol, kundi maging sa mga krimen na nagresulta sa pagkawala ng buhay ng mga inosenteng sanggol at naghihirap na ina.

Ayon sa isang dating miyembro, si Ma’am Diane Dantz, isiniwalat niya ang mga nakatagong katotohanan na nagbigay liwanag kung bakit maraming musmos ang bigla na lang nawawala o namamatay sa loob ng komunidad. Ang puso ng lahat ng kababalaghang ito ay nakasentro sa lider ng grupo, si Jeren Kilario, na nagpapakilalang ‘Senior Aguila’ o ‘Diyos,’ isang indibidwal na inilarawan bilang isang kriminal, impostor, at rapist, na siyang nagdidikta sa bawat karumal-dumal na aksyon.

Ang ‘Panganga-nak’ na Kriminal: Isang Diretsahang Pagpatay

Ang pinaka-nakakagimbal na pagbubunyag ni Dantz ay ang paraan ng “panganganak” na isinasagawa sa Kapihan. Sa isang detalyadong demonstrasyon, ipinakita niya ang brutal na proseso na nagpapaliwanag kung bakit maraming sanggol ang hindi umaabot ng isang linggo o kahit ilang buwan [01:09:54].

Imbes na gamitan ng modernong medisina at tamang pangangalaga, ang mga nagle-labor na ina, na nakaupo at hindi nakahilata [01:07:47], ay sumasailalim sa matinding puwersa at pananakit. Ang mga “kumadrona” na itinalaga, na inilarawan ni Dantz bilang mga “impostor na walang proper training” [01:15:00], ay inuutusan ni Senior Aguila na “isakay” ang tiyan ng buntis at gamitin ang buong bigat at puwersa ng katawan upang “tulakin” ang sanggol palabas [38:56]–[44:12].

Ayon sa paglalarawan, ang ‘kumadrona’ ay nagpapalit-palit ng posisyon, nagpu-push sa tiyan ng ina nang walang humpay, na tila ‘nangangabayo’ o sumasakay sa tiyan ng buntis [43:56]–[44:12]. Ang dahas ay umaabot sa puntong ang tiyan ng ina ay nagiging puro pasa matapos ang panganganak, at hindi na makakilos nang maayos [01:04:24]. Ang katanungan ni Senator Bato Dela Rosa, kung bakit maraming sanggol ang namamatay, ay nasagot: ang mga musmos ay “nilaslas” at “lasog-lasog” dahil sa loob pa lang ng sinapupunan ay nabugbog na at nasira na ang mga buto at internal organs [43:41]–[43:55]. Sa isang partikular na kaso, sinasabing dalawang oras na nilaslas ang bata sa loob ng tiyan ng ina [46:56], na isang akto ng kalupitan na maituturing na pagpatay.

Bukod pa rito, ipinapainom din sa mga nagle-labor na ina ang langis ng niyog (lana) kasama ng katas o bunga ng isang halaman na tinatawag nilang “huk” [50:48]–[51:05]. Ito raw ang “pampabilis” ng panganganak, ngunit sa katotohanan ay paglalason sa bata. Ang mga kumadrona, na mayroong sariling pag-iisip, ay sumusunod sa utos na ito dahil sa matinding takot na paluin ng latigong gawa sa magkuno (iron wood) kung hindi susunod sa kanilang ‘Diyos’ [59:11]–[01:01:09]. Ang takot ang nagtulak sa kanila para maging kriminal.

Ang Trahedya ng mga Inang Biktima

Hindi lamang mga sanggol ang biktima; ang mga ina mismo ay nagdusa sa ilalim ng kulto. Ang pagpapakilala ni Jeren Kilario bilang isang ‘Diyos’ ay nagbigay sa kanya ng ‘awtoridad’ na magdesisyon sa medikal na kalagayan ng mga miyembro.

Isang matinding halimbawa ang kaso ni Debi Sala, isang buntis na nahirapan manganak. Sa gitna ng matinding paghihirap ni Sala, si Kilario ay nagmamadaling “nag-scrub” at naghandang magsagawa ng C-section, sa kabila ng pagiging isang impostor na high school dropout [09:52]–[11:39]. Salamat sa mabilis na interbensyon ni “Gladys,” isang undergrad na doktor, napigilan ang tangkang operasyon na tiyak na ikamamatay ni Sala, na sa huli ay dinala sa ospital sa Dapa [13:21]–[14:13]. Ang insidenteng ito ay nagpapatunay na si Kilario ay walang pakialam sa buhay, basta’t masunod lamang ang kanyang yabang at kagustuhan.

Mas trahedya ang sinapit ni Doin. Matapos ang matinding paghihirap at labis na pagpapabugbog sa loob ng Kapihan, huli na nang dalhin si Doin sa ospital sa Cagayan. Nang malaman ni Kilario na wala nang pag-asa si Doin, mabilis siyang “lumayas” sa ospital at tinawagan ang asawa at mga kamag-anak ni Doin para utusan silang iwanan na lamang ang bangkay at tumakbo, dahil mahal daw ang babayaran sa ospital [01:12:46]–[01:13:44]. Isang napakalaking kataksilan at kawalang-puso ang ipinamalas niya sa mga panahong iyon.

Hindi rin nalilimutan ang kaso ni Mang Dino Sutana, na namatay ilang araw matapos operahan ni Kilario sa leeg. Nagmayabang pa si Kilario na gumaling si Sutana at pinagsalita pa sa radyo, ngunit hindi ibinunyag sa mga miyembro ang totoong sinapit ng biktima [01:11:39]–[01:12:34]. Ang mga pangyayaring ito ay nagtatatag kay Jeren Kilario hindi lamang bilang isang lider-kulto, kundi bilang isang mamatay-tao na dapat managot sa batas.

Ang Lihim na Sementeryo at Iba pang Katiwalian

Ang mga patay na sanggol, na walang birth certificate at death certificate [01:16:16], ay inililibing sa isang hindi rehistradong sementeryo na ngayon ay iniimbestigahan ni Senator Bato Dela Rosa [05:59]. Ayon kay Dantz, ang grupo ay nagtatago ng ebidensya ng kanilang karumal-dumal na krimen sa pamamagitan ng paglilipat ng mga bangkay at pagtatanim ng kamuting kahoy (cassava) sa dating sementeryo upang itago ang daan-daang libing, na tinatayang umabot sa mahigit 200 musmos [02:00:14]–[02:14:17]. Ang insidenteng ito ay nagpapatunay sa kanilang malinaw na pagtatangkang ikubli ang kanilang mga gawaing kriminal mula sa mata ng batas.

Bukod sa mga patayan, may iba pang seryosong akusasyon:

Aroba Beach: Ang mga miyembro, kasama ang mga menor de edad, ay pinaparusahan sa pamamagitan ng paglublob sa kanila sa isang itim at maputik na tubig na tinatawag na “Aroba Beach.” Sinasabing ang tubig na ito ay may halo ng ihi ng tao, ihi ng hayop, pinaghugasan ng pagkain, at dumi ng aso [00:55]–[02:21]. Isa pang parusa ay ang pagtakbo sa kabundukan habang may dala-dalang buhangin [03:54].

Illegal Logging: Inutusan ni Senior Aguila ang mga miyembro na magputol o magnakaw ng kahoy upang gamitin sa pagpapatayo ng kanilang mga establisimento, na isa na namang malinaw na paglabag sa batas [02:29]–[04:09].

Kriminal na Pagtatangka: Nabanggit din ni Dantz ang isang planong “mag-venture out ng kidnapping and to sale organs,” kung saan ang unang target sana ay ang mga anak ni Mayor Den at mga apo ng dating lider na si ‘Mama Nena’ [28:44]–[29:14]. May mga insidente rin ng pagpapatanggal ng damit ng mahigit 120 kalalakihan para raw mawala ang kanilang “pride” [31:44].

Ang Sindikato ng Kapangyarihan at Paninira

Kinondena ni Senator Cynthia Villar ang SBSI bilang isang “sindikato” [05:18], isang paglalarawan na tila pinatutunayan ng mga ebidensya. Ang grupo ay hindi lamang nananamantala sa mga miyembro, kundi sinira rin nila ang orihinal na adbokasiya ng Bayanihan.

Ang pag-akyat sa kapangyarihan nina Jeren Kilario, kasama sina Karen Sanico at Rosalie Sanico, ay puno ng paninira at pagpapabagsak sa mga miyembro na hindi nila gusto. Bilang halimbawa, siniraan nila ang bakery ni Rald, sinasabing siya ay “agukoy” o hindi tunay na Bayanihan since birth, na nagresulta sa pagpapadapa ng kanyang negosyo [02:59:45]–[03:09:57].

Ang pinakamalaking kataksilan ay ang pagkuha ng kontrol kay ‘Mama Nena,’ ang tagapagtatag ng orihinal na Bayanihan. Ayon kay Dantz, sinamantala nina Kilario ang katandaan ni Mama Nena at ang kahirapan na nitong maglakad. Hinukay nila ang daanan patungo sa function hall kung saan siya nagpupulong upang hindi na siya makakapunta doon, sa gayon ay mawawalan siya ng koneksyon sa mga miyembro at makokontrol na nila ang buong grupo [02:42:20]–[02:55:00].

Ang mga rebelasyon na ito ay nagpinta ng isang malinaw at nakakakilabot na larawan ng kulto sa Kapihan: isang lugar na pinamumunuan ng takot, pananamantala, at krimen, kung saan ang pinakamahalagang karapatan—ang mabuhay—ay tinatanggal sa mga musmos at mga ina [01:12:19]–[01:12:22]. Sa gitna ng pag-iimbestiga ng NBI at DOJ, ang mga dapat managot, tulad ni Chinga Leya, secretary ng SBSI, ay inaasahang magsasabi ng katotohanan upang mailigtas ang kanilang sarili at wakasan ang hagupit ng paghuhukom [04:30]. Ang tanging makakapagligtas sa lahat ng sangkot ay ang paglantad ng buong katotohanan, upang mabigyan ng hustisya ang mga namatay na sanggol at ina.

Full video: