ANG LINDOL SA BILANGAN: Paunang ‘Landslide’ sa Eleksiyon 2022, Nagpinta ng Agwat na Nagpabago sa Kasaysayan ng Pulitika ng Pilipinas

Ang ika-siyam ng Mayo, taong 2022, ay hindi lamang isang simpleng petsa sa kalendaryo. Ito ay isang sandali ng malalim na paghinga, pambansang pagkilos, at, para sa marami, isang punto ng pagbabago na magpapanday sa susunod na anim na taon ng kasaysayan ng Pilipinas. Mula sa pinakamalayong sulok ng Batanes hanggang sa pinakatimog na dulo ng Tawi-Tawi, ang pulso ng bansa ay sabay-sabay na kumabog sa mga presinto, nag-aabang sa kahihinatnan ng isa sa pinaka-emosyonal at pinakamainit na eleksiyon sa kasalukuyang panahon.

Ngunit ang tensiyon at pag-aalinlangan ay biglang pinalitan ng mabilis at nakagugulat na katotohanan nang magsimulang pumasok ang mga pauna at hindi opisyal na resulta ng botohan. Ang bilis at laki ng agwat ng mga numero ay naging “lindol” na yumanig sa mga sentro ng kapangyarihan at nagpabago sa pananaw ng marami tungkol sa direksiyon na tatahakin ng bayan.

Ang Maagang Pagdagsa ng mga Bilang

Ayon sa ulat at datos mula sa Comelec Center, partikular na sa talaan na inilabas noong Mayo 9, 2022, bandang ika-2 ng hapon, ang mga paunang resulta ay nagbigay na ng malinaw na senyales ng magiging kalalabasan ng halalan. Ang mga numerong ito ay hindi pa opisyal at bahagya pa lamang, ngunit ang ipinapakita nitong trend ay sapat na upang magpinta ng isang larawan ng hindi inaasahang “landslide” na panalo.

Sa kategorya ng Pangulo ng Pilipinas, ang dating Senador na si Ferdinand ‘Bongbong’ Marcos Jr. ay agad na nagpakita ng isang hindi mapasusubaliang dominasyon. Sa maagang tally na ito, nakakuha siya ng malaking boto na umabot sa labimpitong milyon, limang daan at pitumpu’t walo at siyam (17,500,789). Ang bilang na ito ay tila isang pader na humaharang sa pag-asa ng kaniyang pangunahing katunggali.

Sa kabilang panig, ang Bise Presidente noon na si Leni Robredo, na siyang pinuno ng tinaguriang “People’s Campaign” na nagdulot ng malaking pag-asa sa mga taga-suporta ng oposisyon, ay nakakuha lamang ng walong milyon, tatlong daan at labing-isang libo, limang daan at isa (8,311,501). Ang agwat na halos siyam na milyong boto sa simula pa lamang ng bilangan ay hindi lamang isang statistical anomaly; ito ay isang malinaw na pagpapahayag ng kagustuhan ng nakararaming botante, na nagdulot ng matinding pagkabigla at kalungkutan sa hanay ng mga tagasuporta ng kulay rosas.

Hindi rin nalalayo ang trend na ito sa labanan para sa pangalawang pangulo. Si Mayor Sara Duterte-Carpio, ang ka-tandem ni Marcos, ay nagposte ng kahalintulad na matinding kalamangan. Sa parehong paunang tala, nakakuha siya ng labimpitong milyon, isang daan at animnapung libo, pitong daan at limampu’t lima (17,160,755). Ang kaniyang katunggali na si Senador Francis ‘Kiko’ Pangilinan ay mayroon namang limang milyon, dalawang daan at pitong libo, isang daan at animnapu’t isa (5,207,161). Muli, ang agwat ay hindi maikakaila, nagpapahiwatig ng parehong kapalaran para sa “Uniteam” na tiket.

Ang ibang kandidato ay nagpakita rin ng kanilang kakayahan, ngunit malayo na sa dalawang nangunguna. Sa presidential race, si Manny Pacquiao ay nagtala ng isang milyon, apat na raan at limang daan at walumpu’t dalawa (1,400,582), habang si Isko Moreno ay may isang milyon, isang daan at walumpu’t walong libo, pitong daan at pitumpu’t anim (1,188,776). Si Ping Lacson naman ay nakakuha ng limang daan at walumpu’t libo, pitong daan at animnapu’t isa (580,761). Sa vice-presidency, si Tito Sotto III ay may apat na milyon, pitong daan at walumpu’t tatlong libo, isang daan at walumpu (4,783,180), at si Doc Willie Ong naman ay may isang milyon, dalawang daan at siyam na libo, limang daan at walumpu’t anim (1,209,586).

Ang mga numerong ito ay nagsilbing hindi na lamang paunang resulta, kundi isang maagang hudyat ng pagtatapos ng isang makulay na kampanya.

Ang Emosyonal na Pagsabog at Ang Agwat ng Reaksiyon

Ang paglabas ng mga maagang bilang na ito ay nagdulot ng isang matinding emosyonal na pagsabog sa iba’t ibang panig ng pulitika. Sa hanay ng ‘Uniteam’ at kanilang mga taga-suporta, ang kagalakan ay hindi napigilan. Ang mga maagang bilang ay tila kumpirmasyon ng kanilang matibay na paniniwala at pinatunayan ang tagumpay ng kanilang ‘Unity’ message. Ang selebrasyon ay nagsimula nang maaga, at ang kanilang mga tagumpay ay tila natitiyak na sa sandaling iyon pa lamang. Ang kanilang pananaw ay simple: Ang taumbayan ay nagsalita na, at ang tinig ng masa ay pabor sa kanila.

Gayunpaman, ang eksena ay kabaligtaran sa kampo ng oposisyon, lalo na sa mga taga-suporta ni Robredo. Ang kanilang labis na pag-asa, na nag-ugat sa serye ng malalaking rally at caravan na tinawag na “Pink Wave,” ay biglang nawasak sa harap ng mga nakakagulat na numero. Ang pagkabigla ay sinundan ng matinding kalungkutan, at para sa marami, kawalang-pag-asa. Ang agwat sa bilangan ay masyadong malaki, masyadong mabilis lumaki, na nagdulot ng isang kolektibong paghinga na may halo ng sakit at pagtataka.

Ang mga numerong ito ay nagpakita ng isang malaking disconnect sa pagitan ng nakitang sigla at init sa mga rally ng oposisyon at ng aktwal na resulta ng silent majority na bumoto. Ito ang misteryo na nagdulot ng maraming diskusyon, pagsusuri, at pagdududa sa mga susunod na araw, kahit pa malinaw na ang bilang na ang nagsalita.

Ang Pagbabalik at ang Bagong Mukha ng Kapangyarihan

Ang tagumpay na ipinahihiwatig ng maagang tally na ito ay mas malalim pa sa simpleng panalo sa halalan. Ito ay nagpapakita ng isang makasaysayang pagbabalik ng pamilya Marcos sa pinakamataas na puwesto sa bansa, isang kaganapan na naghati at nagbigay ng matinding emosyon sa sambayanang Pilipino. Para sa mga sumusuporta, ito ay pagwawasto sa kasaysayan; para sa mga kalaban, ito ay isang nakababahalang pagtalikod sa mga aral ng nakaraan.

Ang resulta ay nagbigay-diin din sa impluwensiya ng politika ng Mindanao sa pamamagitan ni Sara Duterte, na nagbigay ng pambihirang lakas sa ticket at nagpapatibay sa tinatawag na ‘Solid North-Solid South’ alliance. Ang kaniyang napakalaking boto ay nagpakita kung gaano ka-epektibo ang kanilang united front at kung gaano katindi ang suporta na kaniyang dala.

Ang maagang resulta na ito ay hindi lamang nagbigay ng pangalan ng susunod na Pangulo at Bise Presidente. Ito ay nagbigay ng isang malinaw na mensahe ng mandate na mayroon ang mga nanalo. Ang mga numero ay nagpakita ng isang pag-iiba sa diskurso ng pulitika, kung saan ang apela ng ‘Unity’ at ang pagtuon sa nostalgia ay tila mas umubra kaysa sa campaign na nakatuon sa isyu ng good governance at accountability.

Paghahanda para sa Kinabukasan

Bagaman ang mga numerong ito ay nanatiling “partial at unofficial” sa panahong iyon, ang trend ay malinaw. Ang mga botong pumasok ay sapat na upang magbigay ng isang forecasting na nagbigay ng bagong mukha sa pulitika ng Pilipinas. Ang bansa ay haharap sa isang bagong administrasyon na may napakalaking mandate at suporta mula sa masa, ngunit mayroon ding matitinding hamon sa pagkakaisa ng mga nasaktan at nahati sa matinding eleksiyon na ito.

Ang pagbabalik-tanaw sa maagang tally na ito ay nagpapaalala sa atin ng kapangyarihan ng boto at kung paano ang mga paunang bilang ay maaaring maging hudyat ng isang sea change sa pamamahala. Ito ay isang kabanata sa kasaysayan ng Pilipinas na nagpapakita kung gaano kabilis at gaano ka-dramatiko ang pagbabago, at kung paano ang emosyon at political will ng taumbayan ay maaaring biglang magpinta ng bagong direksiyon para sa bansa. Ang aral ay nanatili: Sa pulitika, ang tanging tunay na sukatan ay ang bilang, at sa umagang iyon, ang mga bilang ay nagsalita nang malakas at malinaw.

Full video: