Hustisya sa Gitna ng Kasinungalingan: Bakit Ikinulong si Pablo Ruiz sa Senado, at ang Makahayop na Galit ni Senador Tulfo at Estrada

Sa isang iglap, nagbago ang ihip ng hangin sa bulwagan ng Senado noong Setyembre 25, 2023. Ang pagdinig ng Senate Committee on Justice and Human Rights, na pinamumunuan ni Senador Francis Tolentino, ay hindi lamang nagbigay-liwanag sa kaso ng inabusong kasambahay na si Elvie Vergara, kundi naging saksi rin sa matinding pagbagsak ng isa sa mga akusado. Sa isang serye ng mapangahas at walang-hiyang pagsisinungaling, natagpuan ni Pablo Jerry Ruiz, ang asawa ng nauna nang nakakulong na si France Ruiz, ang kanyang sarili na nakaharap sa galit ng mga mambabatas, na humantong sa isang contempt citation at agarang pagpapakulong sa loob ng pasilidad ng Senado. Ang pangyayaring ito ay nagbigay-diin sa kapangyarihan ng Senado na igiit ang katotohanan at hustisya, lalo na para sa mga biktima ng pang-aabuso tulad ni Manang Elvie.

Ang pagpapakulong kay Pablo Ruiz ay nag-ugat sa isang mosyon na ginawa ni Senador Raffy Tulfo at agad sinuportahan ni Senador Jinggoy Estrada, matapos ang paulit-ulit at kitang-kitang pagbaluktot ni Ruiz sa katotohanan. Ang pagkadismaya ng mga Senador ay umabot sa sukdulan nang tila ayaw pa ring aminin ni Ruiz ang kanyang pananagutan sa pagtatangkang manakot at pagtakpan ang pang-aabuso ng kanyang asawa at maging siya mismo. “Makahayop na yan,” ang mariing pahayag ni Senador Estrada, na nagpapahiwatig ng kanyang pagkadiri sa kawalang-puso at kalupitan na ipinakita ng mag-asawa kay Elvie.

Ang Tali ng Kasinungalingan: Ang Litrato, ang Tindahan, at ang Pagtatangka

Ang sentro ng pagkadismaya ng mga Senador kay Pablo Ruiz ay ang kanyang pagtatangka na baguhin ang salaysay tungkol sa isang litrato na kinuha ng isang testigo na nagngangalang Richard. Ayon sa testimonya, nilapitan at tinakot ni Pablo Ruiz si Richard upang burahin ang litrato na kuha niya kay Aling Elvie. Dito nagsimulang maghabi ng kasinungalingan si Ruiz.

Iginiit ni Pablo Ruiz na pinabubura niya ang litrato dahil daw sa takot na ma-hold up sila ulit. Nagdaan na raw kasi sa kanila ang isang katulad na insidente noong 2014, kaya’t nadala sila at pinilit niyang tanggalin ang larawan. Ang kanyang depensa ay nakatuon sa pagpapaniwala sa komite na ang litrato ay kinunan sa kanilang tindahan. “Hindi naman tindahan yung kinunan niyang litrato, si Aling Elvie ang kinunan niya ng picture,” ang mariing pagtatanong ni Senador Tulfo kay Ruiz. Ngunit patuloy pa rin si Ruiz sa paggigiit na may parte ng kanilang tindahan ang nakita sa litrato at ang intensyon ay hindi pananakot, kundi proteksyon sa kanilang negosyo.

Ang testimonya ni Richard ang nagbasag sa pagpapalusot ni Ruiz. Sa kanyang pahayag, kinumpirma ni Richard na ang kanyang kinunan ay hindi ang tindahan, kundi si Aling Elvie mismo. Ang litrato, ayon kay Richard, ay nagpapakita ng mga pasa at magos sa braso ni Manang Elvie, na siyang malinaw na ebidensya ng pang-aabuso. Sa harap ng slide ng mismong litrato, na walang bakas ng anumang tindahan, naging halata ang pagbaluktot sa katotohanan ni Ruiz. Naging desperado ang kanyang pagtatanggol, na nauwi sa pagiging incohesive at nagpapakita ng malinaw na pagsisinungaling sa harap ng komite.

Bukod pa rito, nabunyag din ang pagtatangka ni Pablo Ruiz na gumawa ng masamang salaysay tungkol kay Elvie. May ulat na sinabi ni Ruiz na matagal nang kasambahay si Elvie at may mga kasalanan itong ginawa tulad ng paglalagay ng buhok at patay na daga sa pagkain. Bagama’t binawi niya ito, ang paglalabas ng ganitong detalye sa pagdinig ay nagpapakita ng kanyang pagtatangkang sirain ang kredibilidad ng biktima, na lalong nagpaalab sa galit ng mga Senador.

Ang lahat ng ito ay nagtulak kay Senador Tulfo upang magsumite ng mosyon, na nagtuturo sa kawalang-respeto ni Pablo Ruiz sa institusyon ng Senado at sa katotohanan. “Kaya siguro kami nagtataas ng boses dahil nagsisinungaling ka,” ang diretsang sinabi ni Senador Tulfo, na nagpapahayag na wala na silang karapatang magtaas ng boses kung totoo ang mga sinasabi ni Ruiz. Ang pagpapatuloy sa pagdedenay kahit na tinuturo na siya ng pitong (7) testigo ay nagbigay-daan sa pagpapakulong sa kanya.

Ang Sigaw ng Katotohanan: ‘Habang Buhay na Siyang Mabubulag’

Ang pagtaas ng boses nina Senador Tulfo at Senador Estrada ay hindi lamang simpleng pagpapakita ng inis, kundi isang masidhing pagpapahayag ng pagkakaisa sa biktima at matinding pagkadismaya sa kawalang-hiyaan ng akusado.

“Hindi naman makatao yan, makahayop na yan,” ang pahayag ni Senador Estrada [00:26], na kilala bilang isa sa mga nagtaguyod ng Kasambahay Law. Ang kanyang pagiging emosyonal ay nagpapahiwatig ng lalim ng kanyang pagkadismaya sa paglabag sa batas na kanyang isinulong. Sa kanyang punto, binigyang-diin niya na ang pang-aabuso ay “mas masahol pa sa hayop.” Ang pagmamaltrato ay hindi lamang lumalabag sa batas, kundi sumisira sa esensya ng pagkatao at dangal.

Higit sa lahat, ang kalagayan ni Aling Elvie ang nagpatindi sa emosyon ng lahat. Ipinunto ni Senador Tulfo ang permanenteng pinsala na sinapit ni Elvie: “Habang buhay na siya mabubulag. Hindi mo ba naintindihan kung sino ang ginawa mo ‘yun?” [11:36]. Ang tanong na ito ay bumatid sa puso ng lahat, na nagpapakita ng hindi na mababawing pinsala na dulot ng kasakiman at kalupitan ng mag-asawa. Ang pananaw ni Elvie, na 44-anyos pa lamang ngunit mukhang 70 o 80 anyos na dahil sa tindi ng pagmamaltrato [12:12], ay naging isang matingkad na simbolo ng trahedya ng pang-aabuso.

Ang pagdinig ay nagpatunay na ang kasinungalingan ay may limitasyon at ang kapangyarihan ay hindi maaaring gamitin upang takpan ang krimen. Ang pagdinig ay hindi lamang tungkol sa batas, kundi tungkol sa moralidad at dangal.

Ang Kapalaran ng Mag-asawang Ruiz at ang Kalagayan ng mga Anak

Ang pagpapakulong kay Pablo Ruiz ay kasunod lamang ng nauna nang pagdetine kay France Ruiz, na hindi rin pinayagang makalaya matapos ibasura ng Senado ang motion for reconsideration na inihain ng kanyang kampo.

Binanggit ni Senador Tolentino ang desisyon ng Supreme Court sa kaso ng Balag versus Senate, na nagsasabing ang pagtanggi sa motion for reconsideration ay nangangahulugang mananatili si France Ruiz sa kustodiya ng Senate Sergeant-at-Arms. Ang desisyon na ito ay nagpapatibay sa kapangyarihan ng Senado na humawak ng contempt powers upang matiyak ang paggalang sa pagdinig.

Sa huling bahagi ng sesyon, ang abogado ng mag-asawang Ruiz, si Attorney Lorman Arugay, ay nagsumite ng isang huling apela para sa rekonsiderasyon ng detention order. Ang kanyang katuwiran ay nakatuon sa dalawang menor de edad na anak ng mag-asawa (isang 17 at isang 18 taong gulang), na naiwan sa kanilang tahanan at walang mag-aalaga. Ayon sa abogado, ang sitwasyong ito ay maaaring magpilit sa mga bata na huminto sa pag-aaral at magdulot ng matinding hirap sa kanila.

Gayunpaman, muling pinatunayan ng Senado ang kanilang paninindigan. Nag-alok ang komite ng solusyon: maaaring sumama ang mga bata sa kanilang mga magulang sa loob ng detention center ng Senado. Ipinahayag ni Senador Tolentino na may visitation right ang mga bata at maaari silang manatili sa loob, kung gugustuhin nila, kung saan magkakaroon ng hiwalay na kwarto na nakalaan para sa kanila.

Ngunit tinanggihan ng abogado ang alok, at iginiit na mas gusto nilang manatili sa Batangas ang mga bata upang ipagpatuloy ang kanilang pag-aaral, na hindi na pinakinggan pa ng lupon. Ang desisyon ay nanatili: si Pablo Ruiz ay mananatili sa ilalim ng parehong kondisyon ng detensyon ni France Ruiz, kasama ang karapatan sa pagdalaw ng mga kamag-anak, konsultasyon sa abogado, at nararapat na medical examination.

Ang pagpapakulong kay Pablo Ruiz ay hindi lamang isang pagwawakas sa kasinungalingan at pagtatangkang takpan ang katotohanan. Ito ay isang malinaw at malakas na mensahe mula sa mga mambabatas: ang pagmamaltrato at pang-aabuso sa kasambahay ay hindi palalampasin. Ang pagdinig na ito ay nagbigay ng boses sa mga tulad ni Elvie Vergara, na sumisigaw para sa hustisya. Sa huli, ang katotohanan ang nagwagi, at ang mga mapang-abusong amo ay nakatikim ng agarang pananagutan, na nagpapatunay na sa gitna ng kapangyarihan ng kasinungalingan, mananaig pa rin ang sigaw ng katarungan. Ang pagkakakulong ng mag-asawang Ruiz ay nagsisilbing aral na ang sinumang magtatangka na baluktutin ang katotohanan sa harap ng batas ay haharap sa matinding kahihinatnan.

Full video: