Ang Tuldok sa ‘Malisyosong Isip’: Bakit Walang ‘Moral Authority’ Sina Roque at Panelo na Batikusin ang Palasyo?

Sa gitna ng dumaraming tensiyon sa pulitika, naglabas ng mga matatalim na pahayag ang dalawang dating tagapagsalita ng Palasyo na sina Harry Roque at Salvador Panelo, na pumuna sa desisyon ni Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. (PBBM) na i-reorganisa ang National Security Council (NSC). Subalit, ang kanilang mga batikos ay hindi pinalampas ng kasalukuyang administrasyon. Sa isang serye ng mapangahas at direktang pagtatanggol, mariing pinabulaanan ni Executive Secretary Lucas Bersamin ang mga alegasyon, partikular ang mga malisyosong haka-haka ni Roque na may kinalaman sa Martial Law. Higit pa rito, binweltahan ni Bersamin sina Roque at Panelo, at iginiit na sila ay walang moral authority upang kwestiyonin ang desisyon ng Pangulo, isang akusasyon na nagpalaki pa lalo sa lamat sa pagitan ng kasalukuyan at nakaraang administrasyon.

Ang Banta ng Martial Law: Isang ‘Malisyosong’ Haka-haka ni Roque

Ang pinakamapanganib at pinakakontrobersyal na pahayag ni Roque ay ang kanyang pag-uugnay sa pag-reorganisa ng NSC—na nagresulta sa pagtanggal kay Bise Presidente Sara Duterte (VPSD) at sa mga dating buhay na pangulo bilang miyembro—sa umano’y paghahanda ni PBBM para sa isang Martial Law [07:09]. Ayon kay Roque, ang hakbang na ito ay tila paggaya sa mga naganap noong panahon ng nakatatandang Marcos bago ideklara ang Batas Militar [07:09]. Ipinahiwatig pa ni Roque na ang deklarasyon ng Martial Law ay maaaring maging tugon ng administrasyon upang pigilan ang isang malaking kilos-protesta na inaasahang mangyayari sa Enero 13 [02:47, 08:25], na sinasabing inoorganisa ng Iglesia ni Kristo (INK) at kumokontra sa impeachment laban kay VPSD.

Ang ganitong klase ng koneksyon, na nag-uugnay sa isang internal na reorganisasyon sa isang constitutional crisis, ay mabilis at mariing kinondena ng Palasyo. Hinarap ni Executive Secretary Bersamin si Roque at walang-alinlangang tinawag ang kanyang pahayag na “malisyoso” [04:35]. Iginiit ni Bersamin na ang pag-iisip na laging Martial Law ang nasa isip ng Pangulo ay malayo sa katotohanan. Taliwas sa mga spekulasyon ni Roque, ang tanging nasa isip at prayoridad ng administrasyon ni PBBM ay ang pagpapalago ng ekonomiya, ang pagpapabuti sa kalusugan at kagalingan (health and wellness) ng mga mamamayan—lalo na ang mga mahihirap—at ang pagpapatupad ng mga Legacy projects ng pamahalaan [04:54, 06:00].

Sa isang napakatibay na pahayag, binigyang-diin ni Bersamin na hindi iniisip ni Pangulong Marcos ang Martial Law, o ang pagpapalawig ng kanyang kapangyarihan: “It’s not about martial law. It’s not about extending himself in power, no. He has no thinking about that. He has not even think in those terms. Malicious talaga si Mr. Harry Roque.” [05:01, 06:20]. Ang panawagang ito ay tila isang reality check na ipinukol sa isang political analyst na sinasabing naglalabas ng mga ideyang “out of this world” o tila nagha-hallucinate [08:06, 11:31].

Ang Isyu ng ‘Moral Authority’: Double Standard sa Pulitika

Hindi lamang si Roque ang sinagot ni Bersamin; pati si dating Presidential Advisor Salvador Panelo ay nakatikim ng matinding batikos. Pinuna ni Panelo ang reorganisasyon ng NSC, at tinawag itong “ill-advised” at diumano’y isang uri ng “dirty politics” [14:22].

Ngunit ang kasalukuyang Executive Secretary, na dating Chief Justice, ay mayroong napakalakas na panlaban. Tinukoy ni Bersamin na sina Panelo at Roque ay walang moral authority para magkomentaryo sa isyu ng NSC, lalo na patungkol sa pag-alis sa bise presidente bilang miyembro. Bakit? Dahil ipinaalala niya sa publiko na noong si Panelo pa ang nanunungkulan sa ilalim ni dating Pangulong Rodrigo Duterte, siya mismo ay kabilang sa mga nagtaguyod at nag-advise na tanggalin si noon ay Bise Presidente Leni Robredo bilang miyembro ng NSC [03:35, 15:06].

Ang paggamit sa nakaraan upang ipunto ang kasalukuyang pagkukunwari o hypocrisy ay isang malaking dagok kina Panelo at Roque [16:00]. Kung tama ang ginawa nilang pagtanggal kay Robredo noon, bakit mali ang pagtanggal kay Duterte ngayon? Ang paliwanag ni Bersamin ay nagpapakita ng isang dobleng pamantayan (double standard) sa pagtingin sa mga isyu ng pulitika.

Ang Prerogatiba ng Commander-in-Chief

Ginamit din ni Executive Secretary Bersamin ang legal at konstitusyonal na batayan upang ipagtanggol ang Pangulo. Paliwanag niya, ang NSC ay isa lamang advisory body [04:01]. Bilang isang Commander-in-Chief, ang Pangulo ay may karapatan at responsibilidad na sundin ang mga payo mula sa mga taong kanyang lubos na pinagkakatiwalaan.

Ang Pangulo, ayon kay Bersamin, ay may power of absolute reorganization [04:25]. Ito ay nangangahulugan na may ganap na kapangyarihan si PBBM na pumili ng mga taong nais niyang pakinggan. Ang tanong ay naging: “Kung wala ka ng tiwala [sa Bise Presidente], bakit mo pa siya gagawing miyembro ng National Security Council?” [18:05]. Ito ay isang matalas na punto na nagpapahiwatig ng kawalan ng tiwala sa pagitan ng dalawang pinakamataas na opisyal ng bansa, at ang desisyon ng Pangulo ay isang malinaw na pagpapatupad ng kanyang prerogatiba upang protektahan ang national interest [18:32].

Ang Pagtatago at ang Personal na Gulo ni Roque

Bukod sa matitinding batikos sa kanyang political analysis, may mga spekulasyon din na naglalayong iugnay ang malisyosong pahayag ni Roque sa kanyang personal na sitwasyon. Ayon sa tagapagsalita ng video (Atty. Enzo), may mga ulat na nagsasabing si Roque ay kasalukuyang nagtatago sa ibang bansa dahil sa isang nakabinbing kaso ng qualified human trafficking [13:07]. Posibleng malapit na raw lumabas ang resolusyon ng Department of Justice (DOJ) hinggil dito, na maaaring magresulta sa paglabas ng warrant of arrest laban sa kanya.

Ang ganitong personal na alalahanin ay tila nagpapahiwatig na ang sunud-sunod at matatalim na batikos ni Roque, na tinatawag na out of this world, ay isa lamang diversionary tactic o panakip-butas upang ilihis ang atensyon ng publiko sa kanyang posibleng pagkakadawit sa isang krimen [13:29]. Aniya, ang mga ganitong pahayag ay tila nagpapakita ng matinding pagkabahala at hindi na nagiging basehan ng isang propesyonal at seryosong political analysis [13:39].

Higit pa sa Martial Law: Mga Ibang ‘Out of This World’ na Pagtatangkang Mag-ugnay

Hindi rin pinalampas ng mga nagtatanggol sa Palasyo ang iba pang “malayo sa mundo” na mga pahayag ni Roque, tulad ng kanyang alegasyon na mayroon nang common ground ang mga DDS (Duterte Diehard Supporters) at ang mga “Dilawan” [10:50]. Ayon kay Roque, ang dalawang magkatunggaling paksyon na ito ay nagkakaisa na diumano sa isyu ng national budget, at maging sa posibilidad na susuportahan ni Leni Robredo si Sara Duterte. Ang ganitong pag-aanalisa ay tinawag na “ang layo sa mundong ito” [11:38], na lalong nagpapahina sa kredibilidad ni Roque bilang isang political analyst.

Sa huli, ang sagupaan na ito ay hindi lamang tungkol sa NSC o sa Martial Law. Ito ay isang matinding labanan para sa moral high ground at kredibilidad sa mata ng publiko. Sa pagtatapos ng isyung ito, tila nagtagumpay si Executive Secretary Lucas Bersamin na ibalik ang atensyon sa tunay na batayan: ang konstitusyonal na kapangyarihan ng Pangulo at ang double standard ng mga kritiko na tila nagiging malisyoso ang pag-iisip sa tuwing sila ay wala na sa kapangyarihan. Ang buong kaganapan ay isang mahalagang aral sa pulitika, na nagpapakita na ang kasaysayan ay hindi dapat kalimutan upang makita ang tunay na kulay at motibasyon ng bawat batikos at pahayag. Ang mga Pilipino ay inaanyayahang maging mapanuri sa mga impormasyong kanilang natatanggap, lalo na kung ang mga ito ay nagmumula sa mga personalidad na may malisyoso at walang moral authority na tindig sa pulitika.

Full video: