HIMIG NG KATAHIMIKAN: Ang TOTOONG KWENTO sa Likod ng Bigat na Kontrobersiya Kina Joey de Leon at Atasha Muhlach na Nagdulot ng Pambansang Pagkagalit at Panawagan sa Sensitibong Pagpapatawa

Sa isang iglap, ang karaniwang masigla at maingay na tanghalan ng pinakamatagal na noontime show sa Pilipinas, ang “Eat Bulaga,” ay nabalot ng isang mabigat at nakakabiglang kontrobersiya na mabilis na kumalat sa buong social media. Ang sentro ng usapin ay walang iba kundi ang batikang TV host at komedyanteng si Joey de Leon, at ang bagong co-host at Barcada na si Atasha Muhlach, anak ng sikat na mag-asawang Aga Muhlach at Charlene Gonzalez. Ang dating simpleng segment sa telebisyon ay biglang naging mitsa ng pambansang pagkagalit at malalim na diskusyon tungkol sa limitasyon ng pagpapatawa at responsableng pag-uugali sa harap ng kamera.

Ang usap-usapan ay nagsimula nang may mag-viral na mga video clip at screenshot mula sa naturang segment, kung saan may ilang netizens ang nagpahiwatig na tila may ‘hindi kanais-nais umanong ginawa’ si Joey de Leon kay Atasha sa loob mismo ng studio. Ngunit ang mas nagpainit at nagpagimbal sa publiko ay ang tindi ng akusasyon na umikot online, na humantong sa paggamit ng mga salitang kasing bigat ng krimen. Bagama’t ang pinaka-transcript ng pangyayari ay tumutukoy lamang sa isang ‘biro’ ni Joey na nagdulot ng ‘hindi komportableng reaksyon’ ni Atasha, ang damdamin ng mga nanonood ay umapaw, na nagbunsod ng isang pambihirang online crusade.

Ang Magsalungat na Pananaw at ang ‘Hindi Komportableng Reaksyon’

Ayon sa mga netizens na unang nagkalat ng balita, malinaw umanong makikita sa screen ang pagbabago sa mukha at kilos ni Atasha Muhlach matapos ang pahayag o biro ni Joey. Ang reaksyon ni Atasha, na bagong pasok pa lamang sa industriya at kilalang may pribadong pamumuhay, ay naging sentro ng usapan. Para sa marami, ang kanyang tila pag-iwas, biglaang pananahimik, at ang ‘awkward’ na hangin sa pagitan nila ni Joey de Leon ay hindi na maituturing na bahagi lamang ng komedya. Ito, anila, ay isang senyales ng tunay na pagkadismaya o pagkabahala.

Ang isyu ay lalong lumaki dahil sa kalikasan ng midya. Sa isang live broadcast, ang bawat galaw at salita ay naitala at madaling suriin, i-interpret, at lagyan ng personal na damdamin. Sa kabilang banda, may malaking grupo rin ng tagahanga at tagapagtanggol si Joey de Leon. Iginiit ng mga ito na matagal nang kilala si Joey sa kanyang pagiging ‘prangka at mapagbiro on cam.’ Ang ganitong istilo, ayon sa kanila, ay natural na sa beteranong host at hindi dapat bigyan ng malisya, lalo na’t madalas ay ‘off-the-cuff’ o biglaan ang kanyang mga hirit. Ang argumento ng kampong ito ay nakasentro sa ideya ng ‘misinterpretasyon’—na ang nakita ng publiko ay baka bunga lamang ng hindi pagkakaintindihan, o ng sobrang pagka-sensitibo ng mga nanonood.

Gayunpaman, ang pagkakakilanlan ni Atasha bilang anak ng mga respetadong personalidad sa showbiz at ang kanyang pagiging bago sa industriya ay lalong nagpatindi sa isyu. Para sa mga nagagalit na netizens, ang posisyon ni Joey de Leon bilang isang beterano ay dapat sana ay ginamit niya upang maging gabay at protektor, at hindi upang maging sanhi ng pagkakabahala ng isang baguhan, lalo na’t babae. Ang ganitong dynamics ng ‘power imbalance’ sa trabaho ang isa sa mga sentro ng diskusyon na umikot online.

Ang Nakabibinging Katahimikan ng mga Kaukulang Panig

Isa sa pinakamalaking salik na nagpatindi sa kontrobersiya ay ang ‘nakabibinging katahimikan’ ng mga pangunahing sangkot at ng kanilang mga kumpanya. Sa mga sandaling isinusulat ito, wala pa ring opisyal na pahayag mula sa pamunuan ng “Eat Bulaga,” maging sa TAPE Inc., ang kumpanyang nasa likod ng programa. Mas lalo pang inaabangan ang saloobin mismo nina Joey de Leon at Atasha Muhlach.

Ang kawalan ng sagot ay nagbukas ng espasyo para sa haka-haka, usap-usapan, at pagkakalat ng mga unverified na impormasyon. Sa mundo ng social media, ang kawalan ng opisyal na pahayag ay madalas na tinutumbasan ng pagtanggap ng publiko sa pinakamasamang posibleng senaryo. Ito ang dahilan kung bakit ang mga akusasyon ay lalong lumala at nag-ugat sa seryosong paratang. Ang mga tagapagtanggol naman ng programa ay umaasa na ang katahimikan ay tanda lamang ng pag-iingat at paghahanda sa isang komprehensibo at maingat na sagot na tutuldok sa kontrobersiya. Ngunit habang tumatagal, lalo lamang dumarami ang mga nagtatanong.

May mga ‘insider reports’ umano na lumabas online na nagsasabing tila naging ‘awkward’ ang atmosphere sa studio matapos ang insidente. Napansin umano ng ilang production staff ang biglaang pananahimik ni Atasha at ang pag-iwas nito na makipagsabayan kay Joey sa ilang ‘banter’ sa mga sumunod na segments. Bagama’t sinubukang gawing normal ang daloy ng programa, hindi ito nakatakas sa matalas na mata ng mga masugid na manonood. Ang pangyayaring ito ay nagpapakita na ang isyu ay hindi lamang limitado sa napanood sa telebisyon, kundi may epekto rin sa aktwal na dynamics ng trabaho sa loob ng studio.

Higit Pa sa Joke: Ang Panawagan sa Sensitibong Pagpapatawa

Ang kontrobersiya ay nagbigay-daan sa isang mas malaking diskusyon tungkol sa ‘responsableng pagpapatawa’ sa telebisyon. Sa isang bansang kung saan ang noontime show ay pinapanood ng lahat—mula sa matatanda, kabataan, hanggang sa mga bata—napakahalaga ng mensaheng ipinapahatid sa ere. Muling nabuhay ang mga panawagan para sa mas malinaw na patakaran o orientation sa pagitan ng mga host upang maiwasan ang mga hindi pagkakaintindihan, lalo na sa mga live broadcast kung saan imposibleng bawiin ang nasabi.

Hinikayat ng ilang netizens ang mga programa sa telebisyon na maging mas sensitibo sa pagtrato sa kanilang mga co-host, lalo na kung babae at bago pa lamang sa industriya. Ang diwa ng ‘comedy’ ay dapat na magpagaan ng damdamin at magbigay-saya, hindi maging sanhi ng pagkabahala o pagkadismaya. Ang kaso nina Joey de Leon at Atasha Muhlach ay naging isang matinding paalala na sa modernong panahon, hindi na sapat na sabihing ‘biro lang’ ang isang bagay. Ang ‘cancel culture,’ bagama’t may mga negatibong aspeto, ay nagpapakita ng tumataas na demand ng publiko para sa ‘accountability’ at ‘professionalism.’

Ang mga manonood ngayon ay mas matalas na at mas aktibo sa pagbabantay sa kanilang pinapanood. Sila ang nagiging ‘social police’ na nagdidikta ng pamantayan, lalo na pagdating sa paggalang at tama o maling pag-uugali. Ang ‘Eat Bulaga,’ bilang isang institusyon sa Philippine television, ay may mas malaking responsibilidad na magpakita ng huwarang pag-uugali, lalo na’t nakaimpluwensiya ito sa henerasyon ng mga manonood.

Ang Kahihinatnan at ang Ating Tungkulin Bilang Manonood

Habang nananatiling trending ang isyu sa social media, ang publiko ay patuloy na naghihintay sa ‘buong katotohanan’ na magmumula sa mga opisyal na boses. Ang kasalukuyang sitwasyon ay isang aral sa lahat: sa kapangyarihan ng social media na magpalaki ng balita, at sa kahalagahan ng mabilis at malinaw na komunikasyon mula sa mga sangkot upang hindi na lumala ang sitwasyon.

Ang magiging sagot ni Atasha at ng kanyang pamilya, lalo na’t kilala silang pribado, ay lubos na aabangan. Ang kanilang pahayag ang maaaring magsilbing pinakamatibay na tuldok sa kontrobersiyang ito. Kung magpapatuloy ang katahimikan, patuloy din ang pagdami ng interpretasyon, at patuloy din ang pagkalat ng mas mabigat na paratang na nakabatay lamang sa haka-haka at emosyon.

Bilang mga manonood, mahalaga na tayo ay maging responsable. Habang may karapatan tayong magpahayag ng ating damdamin at opinyon, kailangan din nating maging maingat sa pagpapakalat ng mga balita, lalo na’t ang mga ito ay walang opisyal na kompirmasyon at maaaring makasira ng reputasyon. Ang kontrobersiyang ito ay hindi lamang tungkol sa isang host at isang co-host; ito ay tungkol sa moralidad, etika sa trabaho, at kung paano natin tinuturingan ang bawat isa sa harap at likod ng kamera. Ang himig ng katahimikan ay nakabibingi, at ang oras ay mahalaga upang tuldukan ang usapin at simulan ang mas malawak na pagbabago sa kultura ng telebisyon.

Full video: